Trabzon Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği(TESOB), son 10 yılda 9 ahi çıkarmayı başardı. Bu tablo sadece sayısal bir başarı değil; Trabzon’un bir esnaf ve sanatkâr kenti olduğunun, üretim ve ticaret geleneğinin hâlâ yaşayan bir kimlik olduğunun en somut göstergesidir. Yüzyıllardır bu topraklarda emeğin, ahlakın ve dayanışmanın simgesi olan Ahilik, Trabzon esnafının kimliğinde yaşamaya devam etmektedir.
Bu başarının bir başka önemli boyutu ise TESOB’un nitelikli ahi adayları yetiştirmesidir. Birlik, sadece bugünü değil, geleceği de düşünerek ahiliğin ışığını genç nesillere aktarmakta, ahlaklı ve kaliteli üretimi esas alan yeni esnaflar yetiştirmektedir. Bu yaklaşım, Trabzon’u Türkiye’de örnek gösterilen bir şehir haline getirmektedir.
Elbette bu başarı tesadüf değildir. Trabzon Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkanı Sayın Metin Kara’nın vizyoner liderliği, TESOB Yönetim Kurulu Üyelerinin, İl Ahilik Kutlama Komitesinin özverili gayreti ve sahadaki birlik ruhu bu sonucu doğurmuştur. Kendilerini gönülden tebrik etmek gerekir. Bunun yanında işin görünmeyen kahramanlarından biri de kuşkusuz Genel Sekreter Ömer Kayıkçıoğlu’dur. Ahilik kültürünün korunması ve geleceğe taşınması noktasında gösterdiği gayret ve katkı için ayrıca teşekkür edilmeyi fazlasıyla hak ediyor.
Son 10 yılda TESOB’un yetiştirdiği değerli isimler, Ahilik kültüründeki şehrimizin lider konumunu pekiştirdi. 2016’da terzi Emine Coşkuner “Türkiye’nin Ahisi” seçildi. 2017’de kayık ustası Ali Saraç aynı unvana layık görüldü. 2019’da Keşan dokumacısı Ayşe Saka “Türkiye’nin Kalfası” ilan edildi.
2020’de hasır imalatçısı Barış Kahvecioğlu “Türkiye’nin Kalfası” ödülünü aldı. 2021’de kazaziye imalatçısı Yaprak Maral “Türkiye’nin Çırağı” seçildi. 2024’de terzi Gülhanım Başaran “Türkiye’nin Çırağı” ödülünü alırken; aynı yıl ahşap oyma ustası Yaşar Ercin “Ahi Esnafı Beratı” ile onurlandırıldı.
Bu başarılar, Trabzon’un yalnızca bir esnaf ve sanatkâr kenti olmasının ötesinde, Ahilik denildiğinde Türkiye’de akla gelen ilk şehirlerden biri olduğunu açıkça ortaya koyuyor.
“Yılın Ahisi”, “Yılın Kalfası” ve “Yılın Çırağı” unvanları önce her ilde belirlenir; ilin Ahisi seçilen kişiler, Türkiye genelinde 81 ilin adaylarıyla yarışarak ulusal düzeyde ödüllerini alır. Bu süreç, Ahilik kültürünün titizlikle yaşatıldığını ve değerlerin ulusal düzeyde takdir edildiğini göstermektedir.
2025 yılının 27 Eylül tarihinde Kırşehir’de düzenlenen 38. Ahilik Kültür Haftası kapanış töreninde Trabzon, bir kez daha adını zirveye yazdırdı.
Türkiye çapında verilen ödüllerde taş oyma ustası Hayri Dertlioğlu “Yılın Ahisi”, Akçaabat Esnaf ve Sanatkârlar Odası üyesi olarak ödül aldı; bu başarıdan dolayı Odası Başkanı Yaşar Sivrikaya ve Hayri Dertlioğlu’nu tebrik etmek gerekir. Hasır işlemeci Metehan Arslan “Yılın Kalfası” seçildi; kendisi Mesleki Eğitim Merkezi öğrencisi olup, Kuyumcular ve Saatçiler Esnaf ve Sanatkârlar Odası’na üye bir iş yerinde çalışmaktadır. Bu nedenle Odası Başkanı Ali Yazıcı, iş yeri sahibi ve Metehan Arslan’ı da tebrik etmek gerekir. Tören sonrasında TESOB heyeti, Ahiliğin kurucusu Ahi Evran’ın manevi mirasına saygı göstermek için Ahi Evran Külliyesi’ni ziyaret etti ve Ahilik Müzesi’ni gezdi. Böylece Trabzon’un Ahilikle olan güçlü bağı bir kez daha vurgulanmış oldu.
Trabzon’un Ahilik mirasını daha görünür ve kalıcı hâle getirmek için artık somut bir adım atmanın zamanı geldi. Şehrimize yakışacak bir “Ahiler Konağı” inşa edelim; burada hem Türkiye’ye mal olmuş ahilerimizi onurlandıralım, hem de kaybolmaya yüz tutan mesleklerimizi, Trabzon’un tarihini, coğrafi işaretli ürünlerimizi ve geleneksel değerlerimizi sergileyelim.
Böyle bir mekân sadece bir kültürel hafıza merkezi değil, aynı zamanda genç nesillere Ahilik ruhunu aktaracak bir okul olacak. Konak içinde ustalık atölyeleri, meslek kursları ve gençler için eğitim programları düzenleyerek Ahiliği yaşayan bir miras hâline getirebiliriz. Gelin bunu birlikte başaralım.
Bugün geldiğimiz noktada Trabzon, sadece Karadeniz’in değil, tüm Türkiye’nin esnaf ve sanatkâr anlamında öncü şehirlerinden biridir. Ahiliğin temel değerleri olan dürüstlük, adalet, kalite ve müşteri memnuniyeti, Trabzon’un ticaret hayatına yön verdiği gibi toplumsal ilişkilerimizin de temelini oluşturmaktadır.
Bugün dükkânının kepengini açan her esnaf, aslında yüzyıllık bir mirası yaşatıyor ve geleceğe taşıyor. Bu mirasın önemi, sadece bugünün değil, yarının nesilleri için de büyük bir sorumluluk taşıyor.
Trabzon’un bu başarısı, sadece bir şehir zaferi değildir; gelecek kuşaklara bırakacağımız bir mirastır. Her esnaf, her zanaatkâr, her genç öğrenci Ahilik değerlerini yaşatmak ve yaymak için birer elçi olabilir. Gelin bu mirası birlikte koruyalım, üretimde kaliteyi ve ahlakı öncelik haline getirelim.
Trabzon, Türkiye’de Ahilik denilince akla gelen ilk şehir olarak bize ilham veriyor ve bu ilhamı hep birlikte büyütmeliyiz.