Türkiye’de yer kabuğunun ve fayların hareketlerini uydudan izleyen Harita Genel Komutanlığının verileri bilim adamlarını şaşırttı.

Komutanlığın 2011 uydu verilerine göre Karadeniz sahilinin deprem potansiyeli bilinenin çok üstündedir.

GPS nedir?

GPS yeryüzündeki sabit bir noktanın zaman içerisinde nereye? Ne kadar hızla? hareket ettiğini uydudan gözleyerek belirleyen bir sistemdir.

Geçmişte deprem tahminleri sadece deprem kayıtları ile yapılmaktaydı.

Oysa günümüzde deprem tahminleri fayların hareket yönlerinin ve hızlarının uydudan ölçülmesiyle başka deyişle GPS verileri ile yapılmaktadır.

Sabit bir noktanın zamanla konumunu değiştirmesi o noktanın hareket ettiğini veya o noktada kabuğun deformasyona uğradığını gösterebilir. Bu tür deformasyon alanları veya faylar gelecekte kırılarak deprem üretebilecek potansiyel deprem bölgeleridir.

Türkiye Ulusal GPS Ağ Sistemi

1999 İzmit depreminden sonra deprem zararlarını en aza indirmek için modern dünyada olduğu gibi GPS çalışmalarına hız verilmiş ve günümüzde de önemli sonuçlara ulaşılmıştır.

Türkiye de Harita Genel Komutanlığına ait 146 sabit nokta sürekli uydudan gözlenerek Türkiye’nin neresinin nasıl deforme olduğunu, gelecekte hangi bölgelerin deprem üretebileceği hakkında bilgi toplanmaktadır. Elde edilen bu bilgiler de tüm bilim adamlarının kullanımına açıktır.

2011 GPS verileri ne söylüyor?

1992-207 yılları arasında Harita Genel Komutanlığı tarafından uydudan yapılan GPS ölçümleri Karadeniz sahillerinin faylar üzerinde kuzeye doğru hareket ettiğini gösterir. Başka deyişle bölgenin aktif faylarının deprem üretme kabiliyetine sahip olduğunu kanıtlar. Oklar yer hareketinin miktarını ve yönünü gösterir.

2011 yılına ait uydudan yapılan Harita Komutanlığa ait yerkabuğu deformasyon ölçümleri Prof. Dr. Hakan Kutoğlu ve Prof. Dr. Ahmet Ercan tarafından bilgisayar ortamında değerlendirilerek temelde aynı fakat detayda farklı iki ayrı Türkiye Deformasyon Haritası üretilmiştir.

Karadeniz Bölgesinin Deprem Potansiyeli Yüksek!

Prof. Dr. Hakan Kutoğlu tarafından GPS ölçümleri kullanılarak hazırlanmış deformasyon haritasında tüm Karadeniz sahili yüksek deformasyona sahip (kırmızı alanlar) deprem bölgeleridir.

Prof. Dr. Ahmet Ercan tarafından GPS ölçümleri kullanılarak hazırlanmış deformasyon haritasında tüm Karadeniz sahili yüksek deformasyona sahip (kırmızı alanlar) deprem bölgeleridir.

Yukarıdaki GPS verilerine göre hazırlanmış farklı iki deformasyon haritasının ortak yönleri her iki haritada da tüm Karadeniz sahilinin önemli ölçüde deformasyon alanı veya deprem potansiyel alanları olarak gösterilmesidir (kırmızı renkteki bölgeler).

Sonuç olarak Karadeniz sahili jeolojik, jeofizik, sismik ve GPS verilerine göre deprem potansiyeline sahip bir deprem bölgesidir.

Karadeniz Bölgesinin deprem tehlikesi az olmasına karşın yoğun nüfus, nükleer tesis, denizde kurulan hava alanı, stat ve dolgu alanı üzerindeki yapılar deprem riskini yükseltmektedir.