DOĞU ANADOLUDAKİ 4 BÜYÜK DEPREM DOĞU KARADENİZİN DEPREMSELLLİĞİNİ ARTIRDI

Bir bölgede M3 büyüklüğündeki mikro depremlerin artışı o bölgedeki fayların daha büyük deprem oluşturabilecek gerilmelerle yüklendiği anlamına gelebilir.

Son 10 yıl içerisinde Doğu Anadolu da oluşan 4 büyük depreme bağlı fay hareketleri kuzeydoğu Anadolu da ki fayların yüklenmesine, başka deyişle mikro deprem sayısının artmasına neden olmuştur.

.2000-2003 yılları arasında Doğu Karadeniz Bölgesi depremsellik açısından oldukça sakindir.

DOĞU KARADENİZDEKİ FAYLAR GERİLMELERLE YÜKLENDİ 

2003 yılına kadar çok sakin görünen doğu Karadeniz depremselliği 2003Ocak ayındaki M6.1Pülümür-Tunceli depremi, 2003 Mayıs ayındaki M6.4 Bingöl depremi, 2010 yılındaki M6.4 Elazığ depremi ile artış göstermiş, 2011 M7.2 Van depremi ile halen bu sismik artış devam etmektedir.

Ancak Doğu Anadolu da oluşan 4 büyük deprem 2003 yılından itibaren Doğu Karadeniz in depremselliğini artırmıştır.

DOĞU KARADENİZDEKİ MİKRO DEPREMLERİN ANLAMI NEDİR?

Doğu Karadeniz Bölgesinde denizdeki mikro depremler bölgede deprem üretme kabiliyeti olan fayların varlığını gösterir. Fakat oluşabilecek depremin büyüklüğü ve zamanı hakkında bilgi verecek bilimsel bir gösterge değildirler.

Doğu Karadeniz Bölgesinde deprem tehlikesi düşük olmasına karşın, nüfus yoğunluğunun fazla olması, deniz dolgusu alanları üzerinde otoyol, hava alanı ve sosyal tesislerin yapılması, deprem sırasında heyelanlı sahaların hareketlenme olasılığı can ve mal kaybı veya deprem riskini oldukça artırmaktadır.

4 BÜYÜK DEPREMİN ÖĞRETTİKLERİ

Öte yandan son 10 yıl içerisinde Doğu Anadoluda oluşan bu 4 büyük deprem bize kuzey ve kuzeydoğu Anadolu Bölgesindeki fayların birbirlerini nasıl tetiklerini, depremlerin zaman içerisinde aynı fay boyunca veya o faya dik doğrultudaki diğer fay sistemi boyunca nasıl ilerlediğini göstermiştir.

Buna bağlı olarak, Türkiye’nin en büyük fayları olan kuzeybatı doğrultulu sağ yönlü Kuzey Anadolu Fayı ile kuzeydoğu doğrultulu sol yönlü Doğu Anadolu Fayları bölgenin tıpkı bir çerçeve şeklinde bloklara bölünmesine neden olmuştur.

Bu nedenle, blokların bir kenarında oluşan deprem veya fay hareketi bloğu bütün olarak etkilediğinden blok kenarlarındaki faylarında hareket etmesine neden olmaktadır.

Özetle doğu ve kuzeydoğu Anadolu Bölgesindeki birbirine dik iki büyük fay sistemi olan Kuzey Anadolu Fayı ve Doğu Anadolu Fayları birbirilerini etkilemekte, stres transferi yapmakta ve karşılıklı depremler üretmektedirler.

Prof. Dr. Osman BEKTAŞ

13.09.2012