Türkiye, mevsimlik tarım başta olmak üzere çocuk işçiliğinin görüldüğü alanlarda sadece çocukları sahadan çekmekle kalmayıp, aileyi desteklemeyi, işveren davranışlarını dönüştürmeyi, yaşam koşullarını iyileştirmeyi ve eğitim erişimini artırmayı hedefleyen bütüncül bir yaklaşım izliyor.
Kapsayıcı İş Birliği İle Sahada Takip
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı İŞKUR ve SGK ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı birimleri, çocuk işçiliğiyle mücadelede ortak çalışmalar yürütüyor. Türkiye genelinde oluşturulan Çocuk İşçiliği ile Mücadele Birimleri, risk altındaki çocukları tespit eden, yönlendiren ve takip eden sahadaki kritik yapı taşları olarak faaliyet gösteriyor.
Bakanlık, METİP fonları, AB kaynakları, ILO ve UNICEF projeleri gibi çoklu finansman kanallarından yararlanarak çocuk işçiliğiyle mücadeleyi sürdürüyor.
Cumhurbaşkanlığı 2024/5 Genelgesi İle Merkez–yerel Entegrasyonu
2024 yılında yürürlüğe giren “Mevsimlik Tarım İşçileri” konulu Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile çocuk işçiliğinin önlenmesine yönelik koordinasyon geniş bir çerçeveye oturtuldu. Genelge kapsamında Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri, Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri, METİP koordinatörleri ve ilgili yerel aktörlerin katılımıyla sekiz ilde bölgesel çalıştaylar düzenlendi.
14 Şubat 2025’te Mevsimlik Tarım İşçiliği İzleme ve Değerlendirme Kurulu’nun ilk toplantısı gerçekleştirildi. Genelge, çocuk işçiliğiyle mücadelede karar alma süreçlerini hızlandırırken sahadaki uygulamayı kurumsal ve sürdürülebilir bir zemine taşıdı.
e-METİP Sistemi İle Dijital Takip
Mevsimlik tarım işçilerinin çalışma ve yaşam koşullarının izlenmesi için geliştirilen e-METİP sistemi, çocuk işçiliği riskinin tüm sektörlerde takip edilmesine imkân tanıyacak şekilde genişletildi. Sistem sayesinde risk altındaki çocukların anlık izlenmesi, yönlendirilmesi ve koruma tedbirlerinin hızla devreye alınması mümkün hale geldi.
Bu model, çocuk işçiliğiyle mücadelede dijital izleme kapasitesini güçlendiren stratejik bir dönüşümü temsil ediyor.
Türkiye Uluslararası Platformda Örnek Ülke
Türkiye, İttifak 8.7 Küresel Ortaklığı kapsamında rehber ülke olarak konumlandı. Çocuk işçiliğinin sona erdirilmesine yönelik ulusal yol haritasını belirleyen ülkeler arasında yer alan Türkiye, uluslararası ölçekte deneyim paylaşan ve politika oluşturma süreçlerine katkı sunan bir ülke konumuna geldi.
Tarımda Çocuk İşçiliğinin Önlenmesi ve UNICEF İş Birliği
Mevsimlik Tarımda Çocuk İşçiliğinin Önlenmesi Projesi, 1,5 milyar TL’yi aşan bütçesiyle çocuk işçiliğiyle mücadelede somut bir örnek oluşturdu. Proje kapsamında binlerce çocuk eğitime yönlendirilmiş, ailelere sosyal destekler sağlanmış, yaşam alanları iyileştirilmiş, tarım aracılarından muhtarlara kadar birçok yerel aktörün kapasitesi artırılmıştır.
Çocuklara eğitim, kıyafet, kırtasiye, hijyen ve beslenme desteği sağlanması, METİP alanlarının aktif hale getirilmesi, tarlalarda seyyar tuvalet ve güvenlik önlemlerinin yaygınlaştırılması, geçici yerleşim alanlarının düzenlenmesi ve sosyal, kültürel, sportif faaliyetlerle çocukların güçlendirilmesi projenin temel bileşenleri arasında yer aldı.
UNICEF ile yürütülen ve bütçesi 5 milyar TL’yi aşan yeni proje, 2 Haziran 2025 itibarıyla uygulanmaya başladı ve en az 5 bin çocuğa doğrudan erişmeyi hedefliyor. Proje, çocukların eğitim yoluyla güçlendirilmesini, yerel ve ulusal aktörlerin kapasitelerinin artırılmasını ve tedarik zincirlerinde çocuk işçiliği risklerinin azaltılmasını amaçlıyor.
Türkiye, sahaya ve verilere dayalı, dijital izleme mekanizmalarıyla güçlenen, politika-uygulama bütünlüğünü sağlayan ve uluslararası ortaklıklarla desteklenen modeliyle çocuk işçiliğiyle mücadelede örnek bir ülke konumunu güçlendiriyor.
Buna karşılık çocuk işçiliği konusunda yanlış veya eksik bilgiye dayalı maksatlı haberler, devletin farklı kurumları tarafından yürütülen çok yönlü mücadeleyi gölgelemeyi hedefliyor. Bu noktada, tüm aktörlerin aynı sorumluluk bilinciyle hareket etmesi, çocuk işçiliğiyle mücadelede yürütülen çabaları güçlendirecektir.
Kaynak:Haber Bülteni
