Elektrik kesintileri tüm Türkiye'yi etkiliyor. Yetkililerin ise eli kolu bağlı. Kesintiye tek çözüm havaların ısınması ve doğalgaz talebinin azalması.

Son yılların en soğuk günlerinde elektriksiz kalan vatandaşlar havaların biraz ısınmasını beklemek zorunda kalacak. Doğalgaz sıkıntısından kaynaklanan elektrik kesintileri dünden itibaren havaların az da olsa ısınmasıyla kademeli olarak bir nebze giderilebildi. Ancak bu derece artışına rağmen sadece bir gaz santralının çalışmaya başladı. Yaşanan sıkıntı döneminde 10 bin megavata kadar elektrik üreten santralların bile üretimini durdurmak zorunda kaldığı kaydedildi.

TEİAŞ önceki gün 21 elektrik dağıtım şirketine PMUM’dan talep ettikleri günlük elektrik miktarında yüzde 50 kısıntı yapmalarını istedi. Bu yüzden dağıtım şirketleri kış şartlarının ağır geçtiği doğu ve güneydoğu illeri olmak üzeri tüm Türkiye ’de günlük 1-2 saatlik kesintiler yapıyor.

Konuya yakın kaynaklar havaların soğumasından dolayı bazı gaz santrallarının çalışmadığını belirtirken, bu santralların büyüklüğünün tahmin edilenden daha fazla bir etki yarattığını söylediler. Havaların biraz yumuşamaya başlamasıyla sadece bir tane gaz santralının devreye girebildiğini dile getiren kaynaklar havaların ısısının artmasıyla diğer gaz santrallarının da üretime başlayacağını tahmin ettiklerini kaydettiler.

Konutlarda birkaç gündür semtleri gezdirilerek yapılan elektrik kesintinin dağıtım şirketlerinin inisiyatifiyle yapıldığını anlatan kaynaklar “Kesintiye Enerji Bakanlığı karar vermiyor, dağıtım şirketleri veriyor” dediler. Santrallarda ikincil yakıta geçilmesi nedeniyle elektrik üretim maliyetlerinin arttığına dikkat çeken kaynaklar ancak daha sonra bu durumun PMUM’de teknik olarak düzeltildiğini anlattılar.

Sıkıntı niye çıktı?

Havaların soğumasıyla doğalgaz günlük kullanımı 200 milyon metreküpe kadar çıktı. Talebin artışının yanı sıra hava soğuduğunda basınç düşüşü yaşandığı için doğalgaz pompalamakta sıkıntı oluyor. Beklenti dışı talep artışlarına karşı çözüm spot LNG ithali ve depolaması; ancak bunun düzenlemesi bir türlü yapılamıyor. Doğalgazın yüzde 46-52’si aralığında bir kısmını doğalgaz çevrim santralları elektrik üretmek için kullanıyor. Gaz talebi çok arttığı için TEİAŞ santrallara ‘Doğalgazı az kullanın’ yazısı gönderdi, bunun üzerine santrallar ikincil yakıta geçtiler. İkincil yakıt santralların maliyetini yükseltti, bu nedenle üretim şirketlerinin elektrik üretimi düştü. Elektrik talebi karşılanamayan dağıtım şirketleri de konutlarda bile saatlik kesintileri uygulamaya başladı.

Hava ısınınca doğalgaza olan talep azalacak, santrallar da doğalgazla elektrik üretimine geçecekler.