Türkiye genelinde soğuk ve karlı hava koşulları etkisini sürdürürken, yüksek kesimlerde besin arayan yaban hayvanları için doğaya bırakılan yiyeceklerin aslında hayvanlara zarar verdiği belirtildi. Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sağdan Başkaya, kontrolsüz ve bilinçsiz besin bırakmanın hayvanların doğadaki dengesini bozduğunu ve onları evcilleştirdiğini vurguladı.
"Doğaya Kontrolsüz Besin Bırakmak Doğru Değil"
Prof. Dr. Sağdan Başkaya, doğaya gelişigüzel bırakılan yiyeceklerin yaban hayvanlarına zarar verdiğini belirterek şu ifadeleri kullandı:
"Vatandaşların doğaya yem ve besin bırakması doğru bir uygulama değil. Bu durum hayvanların doğal yaşamına zarar verir ve onları evcilleştirir. Yaban hayvanları zaten sert kış koşullarına karşı önlemlerini alıyor. Kimi tüy değiştiriyor, kimi göç ediyor, kimi ise kış uykusuna yatıyor. Sahada kalan hayvanlar da besinlerini kendileri bulmak zorundalar. Eğer sürekli olarak insanlardan destek alırlarsa, doğada kendilerine yetemez hale gelirler."
Başkaya, yaban hayatı için besin takviyesi yapılmasının yalnızca nesli tükenmekte olan türler veya belirli popülasyonlar için profesyonel uzmanlar tarafından yapılması gerektiğini ifade etti.
Yanlış Beslenme Yaban Hayvanlarının Sindirim Sistemine Zarar Veriyor
Yaban hayvanları için rastgele bırakılan besinlerin, hayvanların sindirim sistemine ciddi zararlar verebileceği belirtiliyor. Prof. Dr. Başkaya, bu konuda şu açıklamalarda bulundu:
"Yaban hayvanlarının sindirim sistemi, insanların tükettiği yiyecekleri sindirebilecek şekilde gelişmemiştir. Doğaya bilinçsizce bırakılan yiyecekler, hayvanlara mikrop bulaştırabilir, sindirim sorunlarına yol açabilir ve hastalıklara neden olabilir. Ayrıca, belli bölgelerde yiyecek bırakıldığında, bu alanlarda yaban hayvanları toplanır ve yırtıcı hayvanların saldırısına açık hale gelirler. Bu nedenle, doğaya rastgele yiyecek bırakmak yarardan çok zarar getirir."
Ayıların Yayla Evlerine Zarar Vermesinin Sebebi Bırakılan Besinler
Özellikle ayıların yayla evlerine zarar vermesinin nedenlerinden biri de insanların buralarda besin bırakması olarak gösteriliyor. Başkaya, bu konuda şu bilgileri paylaştı:
"İnsanlar yayla evlerinde peynir, bal, zeytinyağı gibi yiyecekler bırakıyor. Bu yiyecekler zamanla koku yayarak yaban hayvanlarının ilgisini çekiyor. Ayılar, zaman içinde yayla evlerinde besin bulabileceklerini öğrendiler. Hatta koku yaymasa bile, buralarda yiyecek olabileceğini biliyorlar. Ayrıca, insanlar doğada çok fazla gürültü yaparak, kış uykusundaki ayıları rahatsız ediyor. Kimi zaman bir av köpeğinin havlaması veya bir kar motorunun sesi bile ayının uyanmasına sebep olabiliyor. Uyandıktan sonra yiyecek aramaya başlayan ayılar, yayla evlerine girerek zarar verebiliyor."
Başkaya, insanların yayla evlerinde besin bırakmamaları veya bırakıyorlarsa da besinleri derin çukurlara gömerek ve iyice kapatarak saklamaları gerektiğini vurguladı.
Uzmanlardan Öneri: Yaban Hayatına Bilinçsiz Müdahaleden Kaçınılmalı
Yaban hayatı uzmanları, doğaya besin bırakmanın ciddi ekolojik sorunlara yol açabileceğini belirterek, vatandaşları bilinçli hareket etmeye davet ediyor.
Prof. Dr. Başkaya, konuyla ilgili son uyarısını şu şekilde yaptı:
"Yaban hayvanları, doğadaki döngünün bir parçasıdır ve doğal süreçlerine müdahale edilmemelidir. Onlara sürekli olarak besin takviyesi yapmak, onları insanlara bağımlı hale getirir ve yaban hayatının dengesini bozar. Eğer destek sağlanması gerekiyorsa, bu durum mutlaka uzman kişiler tarafından kontrollü bir şekilde yapılmalıdır."
Kaynak:
