İtalya Futbol Federasyonu, Trabzon Barosu'nun Spor Hukuku Komisyonu tarafından kendilerine şike sürecine ilişkin olarak yazılan yazılara cevap verdi.

İtalya'nın yanısıra Fransa Toulouse Barosu da yazıya cevap yazdı.

Trabzon Barosu'nun resmi internet sayfasından yayımlanan yazıda şunlar kaydedildi: "Ülkemizde yaşanmakta olan şike süreci Baromuz Spor Hukuku Komisyonu tarafından da incelenmektedir. Baromuz Spor Hukuku Komisyonu, Avrupa’nın önemli ülkelerinde “müsabaka sonuçlarını etkileme” suçlarında uygulanan hükümleri de araştırmaktadır. Bu doğrultuda Avrupa’daki bazı ülkelerin Futbol Federasyonlarına ve Barolarına yazılar yazılmıştır. Baromuza gelen cevapları bilgilendirme amaçlı olarak kamuoyu ile paylaşıyoruz.

İTALYA FUTBOL FEDERASYONU BAŞKANLIĞI’NIN YAZISI

Değerli meslektaşlarım,

Sizden aldığımız iletiyi takiben üzerinde çalıştığınız konuyla ilgili İtalya’da yapılan düzenlemeleri özet olarak size aktarmak isterim.

Sporda sahtecilik İtalyan hukukunda spesifik olarak tanımlanmış bir suçtur. 1989 yılından bu yana 401 şayili ve 13 Aralık 1989 tarihli yasa spor karsılaşmalarında sahteciliğe karsı mücadele etmek için yürürlüktedir. Şike ve teşvik eylemlerine karşı ülkemizin ceza hukukunda çerçevesi belirlenmiş cezalar mevcuttur.

Bu çerçevede:

- İtalya’daki ulusal spor federasyonlarının veya İtalyan Olimpiyat Komitesi'nin kontrolü altındaki bir spor karşılaşmasının katılımcılarına para veya maddi kazanç teklif ederek karşılaşmanın sonucuna etki etmek,

- Karşılaşmanın sonucuna etki edecek uygunsuz ve hukuk dışı eylemlerde bulunmak,

- Karşılaşma sonucuna etki etme karşılığı para veya maddi kazanç sağlamak,

- Devlet ve yasal iştirakçiler tarafından kontrol edilen bahis oyunları üzerinde hukuk dışı uygulamalarda bulunmak,

- İtalyan Olimpiyat Komitesi tarafından kontrol edilen bahis oyunları üzerinde hukuk dışı uygulamalarda bulunmak,

- Katılımcılarının insanlar veya hayvanlar olduğu karşılaşmalar üzerinde yasadışı bahis oyunları oynamak,

- Telefon veya bilgi transferi yoluyla İtalya’daki ve yurtdışındaki bahis oyunlarına, lotoya ve benzeri oyunlara yasadışı bahisle etki etmek

eylemlerine karşı ağır cezai yaptırımlar uygulanmaktadır. Bu yaptırımlar:

- Hapis cezası (1 aydan 3 yıla kadar) ve

- Para cezasıdır.

Burada altı çizilmesi gereken önemli bir husus, söz konusu cezai prosedürlerin ülkedeki sportif organlar tarafından alınacak sportif ceza ve disiplin cezası kararları üzerinde herhangi bir etki gücüne sahip olmamasıdır.

Bununla birlikte ülkemizde yürürlükte bulunan Spor Hukuku Yasası oyunculara, antrenörlere, hakemlere, kulüp menajerlerine ve kulüplerin resmi yetkililerine bahis oynamayı yasaklamaktadır. Bu konudaki ihlaller su baslıklar altında sıralanabilir:

- Oyundaki adalet ve birliktelik duygusuna zarar veren eylemler (madde 1)

- Bahis oynama yasağının ve şahit olunan ihlali bildirme ve rapor etme zorunluluğunun ihlali (madde 6)

- Karşılaşmaların sonuçlarına etki etme maksadıyla yasadışı sportif eylem (madde 7)

- Cezai yaptırım gerektiren diğer eylemler (madde 9)

Haziran 2011'de yapılan yeni düzenlemelerle, şahit olunan yasadışı eylemi bildirme ve rapor etme zorunluluğunun getirilmesiyle Spor Hukuku Yasası’nın altıncı ve yedinci maddeleri daha güçlü hale getirilmiştir. Rapor etme zorunluluğu ile kast edilen unsur, kulüplerin ve kulüplerin yetkili kişilerinin, oyuncularının, antrenörlerinin ve diğer kulüp mensuplarının sporda adalet duygusunu zedeleyecek olası eylemlere şahit olduklarında bunları zaman kaybetmeksizin yetkili disiplin müfettişine rapor etmeleridir. Oyuncular, antrenörler ve kulüp mensupları herhangi bir karşılaşmanın sonucuna etki edecek yasadışı bir eylemde bulunurlarsa hem sportif cezaya (geçici cezadan baslar, omur boyu men cezasına kadar uzar) hem de ceza hukukunun yaptırımlarına maruz kalırlar.

Kulüpler de para cezasından küme düşürülmeye kadar uzanan bir ceza aralığında cezayla karşı karşıya kalabilirler. Spor Yasası’na göre burada üç koşul aranır:

a) Doğrudan eylem: Kulüp yöneticilerinden biri tarafından gerçekleştirilmiş bir eylem

b) Objektif eylem: Kulüple resmi bağı bulunan bir kulüp mensubu tarafından gerçekleştirilmiş bir eylem

c) Diğer eylemler: Herhangi bir kişi tarafından gerçekleştirilmiş bir eylem

A ve B durumlarında kulüpler daima sorumluluk sahibidir. C durumunda ise ancak kulüple bağı bulunmayan dışarıdan bir kişinin islediği eylem kulüp lehine bir sonuca neden oluyorsa kulüp cezai sorumluluk sahibidir. Adi anılan manipülasyonda ve yasa dışı eylemde kulübün herhangi bir müdahalesi yoksa veya kulübün söz konusu eyleme müdahalesi olmadığı yönünde ciddi şüpheler söz konusuysa kulübün cezai sorumluluğu ortadan kalkar.

Özetle bir karşılaşmanın veya bir yarışmanın sonucuna ve sıralamasına etki etmek amacıyla islenen her turlu eylem cezalandırılır. Ayrıca bir karşılaşmanın veya bir yarışmanın akısına yönelik bir manipülasyon teşebbüsü de cezalandırılır.

Devlet mahkemeleri nihai kararlarını vermedikçe sportif organizasyonların kararları ve onların verdikleri cezalara karşı Devlet mahkemeleri nezdinde Temyiz yoluna gidilemez

Sunduğumuz bu bilgilerin konuyla ilgili yürüttüğünüz çalışmada sizin için aydınlatıcı olacağını umuyor, yardıma ihtiyaç duyduğunuz noktalarda bizimle irtibat kurmanızı rica ediyoruz.

Antonio Di Sebastiano
The General Secretary"

Toulouse Barosu'nun yazısı sayfa 2'de

TOULOUSE BAROSU YAZISI

Saygıdeğer meslektaşım,

23 Nisan tarihli iletinizi almış bulunmaktayım.

Aslına bakılırsa Toulouse Barosu bünyesinde mevcut bir spor hukuku komisyonu bulunmadığı için bana yönelttiğiniz sorulara cevap vermekte zorlanmaktayım.

Bununla birlikte sunu bilmekteyim ki spor federasyonlarının, eylemin sonucu sahaya yansımış olsa da olmasa da maça etki etmiş olsa da olmasa da şike ve teşvik eylemini gerçekleştiren kulüplere ceza verme yetkisi vardır.

Bu konuda gösterilebilecek en büyük örnek Olympique Marsilya ile Valenciennes arasında oynanan ve Marsilya’nın galip geldiği 20 Mayıs 1993 tarihli maçtan sonra yaşanan gelişmelerdir.

Adını andığımız olayda Valenciennes takımı oyuncularına, söz konusu karsılaşmadan birkaç gün sonra Şampiyon Kulüpler Kupası finaline çıkacak olan rakipleri Marsilya’nın oyuncularına sert müdahalelerde bulunarak sakatlıklarına sebep olmamaları için para vaadinde bulunulduğu tespit edilmiştir ve bunun ardından Marsilya'ya aşağıda sıraladığımız ağır yaptırımlar uygulanmıştır: Takimin Fransa şampiyonluğu elinden alınmıştır, takim Avrupa kupalarından men edilmiştir, takim ikinci lige düşürülmüştür, takıma transfer yasağı getirilmiştir ve Marsilya yöneticilerinin ve teknik ekibinin lisansları iptal edilmiştir. Tüm bu cezalar, Marsilya’nın bir sonraki sezon ikinci ligde şampiyon olmasına rağmen birinci lige yükselmesinin engellenmesiyle tamamlanmıştır.

Örnek olarak gösterdiğimiz bu tarihsel vakanın, üzerinde çalışmalar yürüttüğünüz konu hakkında size gerekli bilgiyi sağlayacağını umuyorum.

Saygılarımı arz ederim.

Pascal Saint Geniest
Bâtonnier de l’Ordre"