Engelli ve yaşlı maaşlarının alımını zorlaştıran yasa değişikliği yeni düzenlemelerle daha da katılaştı. Yüzlerce engellinin maaşı kesilirken, bunlardan neredeyse hepsine, ödeyemeyecekleri miktarda cezalar kesildi, ödeyemeyenlere de hazine dava açtı.

Türkiye Sakatlar Derneği avukatı Turan Hançerli,engellilerin sokaklara dökülmesine neden olan “maaş” kesintilerini anlattı. Son düzenlemeyle evde bakım, engelli ve yaşlılık maaşı alma şartlarının ciddi bir şekilde katılaştığını belirten Hançerli, “Bu maaşı alan 1 milyon 200 bin kişiden 1 milyonunun maaşı kesilecek” dedi. Yaşananları ve son düzenlemeleri, “AKP’nin sosyal devlet politikası çöktü” diye özetleyen Hançerli şöyle devam etti:

Engelli ve yaşlılara, insanlık onuruna yaraşır bir hayatı nasıl sürdürecekleri miktarda ödenen maaşlar, “sosyal yardımların” kapsamını oluşturuyor. Türkiye’de, 65 yaş üstü yaşlının ve engellinin aylık maaş aldığı 2022 sayılı kanun ile kendi ihtiyaçlarını gideremeyen, bir kişinin yardımına muhtaç olan insanlara, bakım hizmeti sunulmasını sağlayan 2828 sayılı Sosyal Hizmet Kanunu var. Bu iki kanun 2013’de yapılan düzenleme ve ara düzenleme uygulamalarıyla çok daha katı hale getirildi. Artık yaşlı ve engellinin maaş alabilmesi için ailede kişi başına düşen gelirin 286, evde bakım maaşı alabilmesi için de 572 liranın altında olması gerekiyor. Ayrıca, engelli ve yaşlı maaşı alabilmek için sadece ailenizin değil, üçüncü derece akrabaya kadar gelirin düşük olması şartı getirildi. Eskiden de nafaka hükmü vardı ama buna değil, sadece engellinin durumuna bakılıyordu. Maaşın verilebilmesi için de, sadece aile efradı olan anne ve babanın gelirine bakılıyordu.

GİDERLER DİKKATE ALINMIYOR

Gelir hesaplamalarında çok ciddi bir sorun var. Artık, bakım ücreti hesaplanırken hiç bir gider dikkate alınmıyor. Örneğin, 1800 lira alan 3 kişilik bir aile düşünün. Bu ailede kişi başına geliri 600 liradır. Ama bu kişinin 700 lira kira verdiğini düşünün. Geriye kalan ve ihtiyaçları giderecek olan 1100 lira ama biz geriye kalan parayı 3’e bölmüyoruz. Yine 1800’ü üçe bölüyoruz.

ENGELLİ BİR KİŞİYE DAHA BAĞLANIYOR

Yeni düzenlemeyle, ailenin tüm gelirlerinin dikkate alınması ve bu gelirin zorunlu olarak paylaşılıyor gibi görünmesi, engelli bireyi o aile içerisinde güçsüz bırakıyor. Yani, engelli ve bakıma muhtaç olan kişi, ekonomik olarak ailenin başka bireyine daha bağımlı hale getiriliyor.

‘1 MİLYON ENGELLİNİN MAAŞI KESİLECEK’

1 milyon 200 bin kişinin evde bakım, yaşlılık, engelli aylığı gibi sosyal yardımlardan faydalandığını biliyoruz. Ama yeni getirilen mevcut mevzuat harfiyen uygulanırsa, 1 milyon 200 binin, 1 milyonunun maaşı kesilecek. Bu çok ciddi bir rakam. Bu yardımlardan yararlanan insanlar toplumda en yoksul, en çaresiz ve seslerini duyuramayacak kişiler. Bu insanların en büyük sorunu aldıkları bu parayı hak olarak görmüyor, “Allah rızası için” yardım yapıldığını düşünüyorlar. Bu uygulamanın bu şekilde uygulanacak olması çok ciddi mağduriyetler doğuracak. Bu değişiklik 2 yıldır düşük yoğunluklu uygulanıyordu ama son dönemde gelir testleriyle ilgili mevzuat değişti. Uygulamanın sertliği de giderek arttı ve artmaya devam edecek.