Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Murat Topbaş, Kurban Bayramı'nda belediyelerin mezbaha gibi birimlerini vatandaşa açması gerektiğini, vatandaşın buralarda kesim yapmasının uygun olduğunu söyledi.
Doç. Dr. Topbaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kurbanlıkların kesilmesinden önce dikkat edilmesi gereken en önemli noktanın kesilecek hayvanın sağlıklı ve veteriner kontrolünden geçirilmesi olduğunu belirtti.

Kurban kesilecek alanların halk sağlığı açısından hijyen kurallarının sağlanabileceği alanlar olması gerektiğine dikkati çeken Topbaş, ''Bu noktada belediyelere önemli roller düşmektedir. Belediyeler mezbaha gibi birimlerini vatandaşa açmalı, vatandaş buralarda kesim yapmalıdır. Buraların yetmediği durumlarda da ortak kesim alanları belirlenmeli, bunlar dışında bahçeler, yol ve dere, deniz kenarlarında kesim yapılmamalıdır. Bu durum, hem hayvanın acı çekmesi hem de sağlık açısından sorunlara neden olabilir'' diye konuştu.

Sağlıklı bir kesim yerinde mutlaka su olması gerektiğini ifade eden Topbaş, şunları söyledi: ''Ayrıca uygun kesim yerlerinde hayvanın kesim öncesi bağlanmasına olanak sağlayacak düzenek bulunmalıdır. Kesim anında ve kesildikten sonra kanın çevreye zarar vermeyecek şekilde uzaklaştırılabileceği bir yapı olmalıdır. Kesimden sonra da deri ve sakatatlarının doğru şekilde, çevreye zarar vermeyecek şekilde bertaraf edilebileceği alanlara sahip olmalıdır.

Bütün bu özelliklere en uygun alan mezbahalardır. Buralarda hem hayvanın acı çekmesini engelleyecek bağlama imkanı olacaktır hem de işkembe, sakatat ve atık maddeler uygun şekilde toplanıp belediyece imha edilecektir. Diğer yerlerde ise kanlar ve atıklar çevreye atılacağı için hayvanlardan insanlara mikrop geçebilir.''

''İSHAL OLUŞABİLİR''

Topbaş, hijyenik imha sağlanmazsa kurban atıklarının ishale hastalıklara neden olacağını belirterek, şöyle konuştu:
''Kurbanlıklar mezbahalarda kesiliyorsa belediyenin çöp toplama alanlarında kireçle bertaraf edilmelidir. Ortak alanda yapılırsa belediyece belirlenecek kısımlarda çukurlar açılmalı, atıklar içerisine atıldıktan sonra üzerlerine kireç dökülmeli, toprakla kapatılmalıdır. Böylece kedi, köpek, yırtıcı hayvanlar gibi zararlılar bu atıkları bulunduğu yerden çıkarmaya kalkışmaz. Bu nedenle, bireysel alanlar yerine atıkların sağlıklı olarak yok edilebileceği ortak alanlar seçilmelidir.''

Doç. Dr. Topbaş, etteki protein yapılarının insan vücudu için daha sağlıklı hale gelebilmesi için tüketildiğinde bir günlük dinlenmişliği olması gerektiğini, bu durumun etin pişmesini kolaylaştıracağını söyledi.
Kömür ateşinde ızgarayı önerdiklerini ancak etin yavaş yavaş, kömürle arasında 10 santimetreye yakın boşluk bırakılarak pişirilmesi gerektiğini kaydeden Topbaş, ''Fırında sebzelerle de pişirilebilir. Yağsız kavurma yapılabilir. Sakatatlardan ise karaciğer tüketimine dikkat edilmeli. Ciğerin özel parlak kahverengi bir rengi vardır. Üzerinde grimsi noktalar, beyaz yapılar varsa, yuvarlak, içi sıvı dolu yerler varsa tüketilmemelidir'' dedi.

Topbaş, hayvanın öd kesesinin çıkarılmasının da önemli olduğunu belirterek, ''Boynundan iyice sıkılarak atılmalı, karaciğere ve ete değmemelidir. İşkembe tüketilecekse içi, ortak alanlarda oluşturulan çukurlara dökülmeli, üzeri kireçle kapatılmalıdır. Sıcak ve soğuk suyla iyice temizlenmelidir. Eğer yapılabilirse son aşamada kireç tozuyla yıkanarak iyice durulanmalıdır'' diye konuştu.