Çarşıbaşı keşanı tescillendi
Trabzon'un Çarşıbaşı İlçesi Kaymakamlığının, ''Çarşıbaşı Keşan bezinin'' coğrafi işaret olarak tescillenmesi için Türk Patent Enstitüsüne (TPE) yaptığı başvuru sonuçlandı.
AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, yaklaşık 3,5 yıl önce yapılan başvuru üzerinde gerekli incelemeleri tamamlayan TPE, Çarşıbaşı Keşanı'nı ''mahreç işareti'' olarak tescilledi.
Kendine has özellikleri olan ve Trabzon'un Çarşıbaşı İlçesinin simgesi haline gelen keşan bezi; saf pamuk ipliğinden ikat tekniğiyle (genel olarak dokunmadan önce ipliklere uygulanan su geçirmeyen ve neme karşı gelebilen bir madde ile hazırlanan çözgünün belirli aralıklarla sıkıca kapatılarak uygulanan boyama tekniği) boyanarak hazırlanıyor.
Dört ana renkten (bayrak kırmızı, optik beyaz, siyah, açık sarı) oluşan çözgü hazırlandıktan sonra, el tezgahı üzerinde desen çubukları vasıtasıyla şekillendirilerek dokunuyor. Dokunan ürün amacına uygun olarak işlenerek tüketicinin beğenisine sunuluyor.
Üretim alanı Çarşıbaşı ilçesine bağlı köylerle şehir merkezindeki atölyeler olarak belirtilen Çarşıbaşı Keşanı'nın üretiminde, iplikler düzgün bir biçimde geriliyor. Üzerine desen çiziliyor. Her renk için ayrı ayrı grup bağlamaları yapılıyor. En koyu renk açık bırakılarak koyudan açığa doğru boyama gerçekleştiriliyor. En son en açık renk boyanır. Beyaz kalacak yerler dışında bağlanmış bütün renkler açılmış oluyor. Desenlerde simetri hakim bulunuyor.
Çarşıbaşı Keşanından, folklorik olarak gömlek, etek, çanta, örtüler, şapkalar ve çocuk kıyafetleri yapılıyor. Keşan kumaşı üzerinde nakış tekniğiyle yapılan işlemeler, baş örtüsü olarak da kullanılabiliyor.
İlçe genelinde 350 civarında tezgahta üretilen Keşan bezi, kendine has motifler içeriyor. Bu desenler ve motifler yöreye özgü nitelikte oluyor.
-DENETİM-
Keşanın üretimi, pazarlanması, tescilli menşe adı kullanım biçimi, markalanması, ürün üzerinde belirtilmesi, işaretleme ve etiketleme şekillerinin ayrıntılı olarak denetimi, Çarşıbaşı Kaymakamlığı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Müdürü, Çarşıbaşı Esnaf ve Sanatkar Odaları'ndan birer yetkili ve Çarşıbaşı Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi Giyim ve Konfeksiyon Bölümü'nden 2 öğretmenden oluşacak komisyonca yapılacak.
TPE'nin tescile ilişkin ilanı, Resmi Gazetede yayımlanacak. İlanın yayımından itibaren 6 ay içinde tescile itirazda bulunulabilecek.
-COĞRAFİ İŞARET NEDİR?-
Coğrafi işaretler, belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri itibariyle kökenin bulunduğu bir yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş ürünü gösteren işaretler.
Coğrafi işaretler, ''menşe adı'' ve ''mahreç işareti'' olarak ikiye ayrılıyor.
Coğrafi işaretler; ''bir ürünün coğrafi sınırları belirlenmiş bir yöre, alan, bölge veya çok özel durumlarda ülkeden kaynaklanması tüm veya esas nitelik veya özellikleri bu yöre, alan veya bölgeye özgü doğa ve beşeri unsurlardan kaynaklanması, üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinin tümüyle bu yöre, alan veya bölge sınırları içinde yapılması durumunda'' menşe adı olarak tescilleniyor.
Bir ürünün, ''coğrafi sınırları belirlenmiş bir yöre, alan veya bölgeden kaynaklanması, belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri itibariyle bu yöre, alan veya bölgeyle özdeşleşmiş olması, üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinden en az birinin belirlenmiş yöre, alan veya bölge sınırları içinde yapılması durumunda'' ise mahreç işareti olarak tescil alınıyor.
