Dört yıl önce “Trabzon Spor Çalıştayı” katılımcılarından en çok kod alan konu; yetenek seçimi olmuştu. Bunun tam karşılığı ise “kayırmacılık” olarak ortaya konulmuş, kayıtlara geçirilmişti. Trabzon’da yetenek konusu bugün de anne- babaların çocukları için bir ayrıcalık, övünme aracı olarak kullanılır. Size de tanıdık geliyor değil mi?
Roman yazarı ve aktivist James Baldwin’in şu sözlerine katılırım: “Yetenek denilen şeyin bir önemi yok. Yetenekli olup da harap hale gelmiş pek çok kimse tanıyorum.”
Yani yetenek değil de, yetkinlik daha önemli diyebilir miyiz? Çünkü yetkinlikler, hedeflenen performansın elde edilmesi için gerekli, öğrenilebilir, geliştirilebilir ve ölçülebilir davranışlar” olarak tanımlanıyor.
Kişisel olarak ben de Performanstan yanayım.
Performans için basit bir tanım paylaşayım; Herhangi bir başarı, elde edilen iyi sonuç.
ABD’li rekortmen yüzücü Michael Phelps’in performansı için bir alıntı* yapacağım.
“Micheal Phelps, 11 yaşından beri aynı antrenörle, Bob Bowman’la çalışıyor. 1996’da Bowman genç öğrencisinin ergenlik öncesi aerobik kapasitesini artırmak için yüklü bir antrenman programı yaptı. 1997 sonunda anne babasıyla konuşup “Geleceğin olimpiyat şampiyonunu yetiştirebiliriz” dedi ve Michael’ın lakros, Amerikan futbolu ve beyzbolu bırakmasını sağladı. Ertesi yıl haftalık antrenman günlerine pazarı da dahil etti. Artık Noel tatili dahil neredeyse 365 gün havuzdaydı ve haftada 80 kilometre yüzüyordu. Ama 2000 yılına kadar havuz dışında hiç ağırlık çalışması yapmadı. 2004’ten sonra antrenman sayısı haftada altıya indi. Yılın üç haftasını, yine Bowman yönetiminde ve 10 takım arkadaşıyla Colorado Springs’te, ABD Olimpiyat Antrenman Merkezi’nde geçiriyor. 1.800 metre rakımlı merkezde 24 günde 70 antrenmana çıkıyor. Her gün, üçü havuzda biri havuz dışında dört antrenman seansı var. İlk antrenman bazen sabah 4’te başlıyor.”
Performans ve data merkezi kuruluyor
Spor Çalıştayında en çok kod alan yetenek konusunda çözüm fikri dört yıl boyunca bıkmadan takip edildi ve sonunda Trabzon’un karar vericilerinin (Kamu ve Yerel Yönetim) gündemine “Performans ve Data Merkezi” kurulması olarak getirildi. DOKA genel sekreteri Onur Adıyaman’ın ve TRU Spor Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Fatih Bektaş’ın gayretleri bu süreçte önemlidir.
Bugünlerde Trabzon Büyükşehir Belediyesi ve TRU işbirliğinde “Spor Performans ve Data Merkezi” ete kemiğe bürünüyor. Spora yatkınlıkların, fiziksel veriler ve performans verilerinin ölçülebileceği, performans için reçetelerin yazılabileceği makinelerin alımı için 10 Eylülde ihaleye çıkıldı, merkezin inşaat işleri ise 17 Eylülde ihale edilecek. (Her defasında söylüyorum, makine, bina bunlar işin kolay tarafı. Data merkezini çalıştıracak insan kaynağı en kritik kaynaktır)
Trabzon’da ve Türkiye’de asıl konu tam da şu olmalıdır; 21. yüzyılda bireyler, kurumlar ve toplumlar olarak yetenekten çok yetkinliklere ihtiyacımız var. Sporda da bu böyledir.
Kâr amacı gütmeyen bir stratejik araştırma grubu olan The Institute for the Future’ın (IFTF) Future Work Skills 2020 raporuna göre önümüzdeki 10 yılın en önemli yetkinlikleri şunlar olacak: Anlam yaratma, sosyal zeka, özgün düşünce, kültürler arası beceriler, bilişimsel düşünce, yeni medya okuryazarlığı, disiplinler arası kavrayış, tasarım düşüncesi, bilişsel yük yönetimi ve sanal işbirliği.
Ölçülemeyen hiçbir şeyi iyileştiremezsiniz
Bir diğer deyişle, öğrenme ve gelişimin servis edilmesi gereken bir fayda değil kişisel olarak yaşam boyu sürdürülmesi gereken aktif bir beceri halini almasının önemine inanıyor ve bu yetkinliğin okul öncesinden başlayarak geliştirilmesi gerektiğin inanıyorum.
Yetenek mi performans mı sorusuna, tavşanın birisi çok övünüyormuş diye başlayan masal iyi bir örnektir. Aşırı özgüvenli, yetenekli tavşanın kaplumbağaya yenilmiş olması; her alanda iyi/çok iyi sonuçlar elde etmenin büyük çabalar gerektirdiğinin altını çiziyor.
Merkez için son bir söz: Trabzon Performans ve Data Merkezi, spor kenti Trabzon için önemli bir kazanım olacaktır. Merkezde yapılacak ölçümler bölge ve doğumuzdaki ülkelerin de ilgisini çekecektir. Merkez, Trabzon’da kamu, özel sökter, STK’ların İş yapış biçimi olarak da ayrı bir övgüyü almayı da hak ediyor.
* Kaynak https://www.yuzme.com.tr/yuzmek-icin-yaratildi-michael-phelps.html
