Osmanlı hükümdarı Fatih Sultan Mehmed'in Trabzon'u fethi sonrası kiliseden dönüştürülen Büyük Fatih Camii'ndeki restorasyon çalışmalarında, geçmişte yapının bir duvarındaki bazı pencerelerin taşla örülüp sıvayla kapatıldığı ortaya çıktı. 

 

Trabzon Vakıflar Bölge Müdürü Mazhar Yıldırımhan,  yaptığı açıklamada, merkez ilçe Ortahisar'da bulunan, vakıf envanterine kayıtlı Büyük Fatih Camii'nde yaklaşık 3 ay önce kapsamlı restorasyon başlatıldığını söyledi.

Fatih Sultan Mehmed'in kenti fethi sonrası kiliseden camiye dönüştüren yapıdaki restorasyonun tüm hızıyla sürdüğünü belirten Yıldırımhan, Trabzon'un önemli simgelerinden, 10. yüzyıl eseri yapının çeşitli tarihlerde restore edildiğini bildirdi.

Son restorasyonda eserin taş gövdesinin tamamen sıvandığını ifade eden Yıldırımhan, "Biz şimdi eserin aslını ortaya çıkarabilecek bütün unsurları kullanıyoruz. Hem restorasyon teknolojisi hem de tarihi perspektif anlayışı, bu açıdan yeni açılımlar ortaya koyuyor. Büyük Fatih Camii'nde yaklaşık 3 aydır restorasyon yapıyoruz. Amacımız, eserin aslını ortaya çıkarmak ve çok daha uzun ömürlü hale gelmesini sağlamak" diye konuştu.

- "Raporu bekliyoruz"

 

Yapının yüzyıllardır deforme olduğunu dile getiren Yıldırımhan, şöyle devam etti:

 

"Eserin batı duvarında, zemindeki çökmelerden kaynaklı açılmalar meydana geldi. Bunu önlemek için yapının temelinde güçlendirmeler yapmak istiyoruz. Sıvanın sökülmesiyle, 30 yıl önceki son restorasyonda yapının batı duvarındaki birkaç pencerenin taşla örülerek kapatıldığını gördük. O günkü şartlarda güçlendirme mantığıyla pencereler kapatılmış olabilir, onu bilmiyoruz ama şimdi Karadeniz Teknik Üniversitesinden bir rapor bekliyoruz. Duvarda oluşan çatlağı engelleme açısından nasıl bir güçlendirme yapabiliriz diye araştırıyoruz. Bu güçlendirme mantığını ortaya koyduktan sonra pencereleri açmak için Tabiat Varlıkları Koruma Kuruluna müracaatta bulunacağız. Pencereler açılınca eser aslıyla ortaya çıkacak."

 

Yıldırımhan, çalışmalarda, çatısından duvarına kadar caminin tüm bölümlerine önem verdiklerini vurguladı.

 

Yapıyı titizlikle restore ettiklerini bildiren Yıldırımhan, "İnşallah bütün bu çalışmalardan sonra eser çok güzel şekilde restore edilmiş olacak ve taş yüzeyleri çok güzel şekilde derzlenip eserin aslı ortaya çıkacak. Şimdiki gündemimiz, duvarındaki o çatlak ve pencerelerin eski haline getirilmesi" ifadelerini kullandı.

 

- "Zeminde mozaik uygulamaları var"

 

Yapıdaki sıvanın sökülmesi sonrası bazı eski işlemelerin de ortaya çıktığını belirten Yıldırımhan, "Bu eserlerde geçmişten kalan freskler merak ediliyor. Bu camide böyle bir şey yok. Bu eserin sadece zemin döşemesinde mozaik uygulamaları var, onun dışında çok özgün bir şey kalmamış. Biz özellikle eserin dış yüzeylerindeki özgünlükleri ortaya çıkarmak için çalışıyoruz" dedi.

 

Yıldırımhan, yaptıkları bu kapsamlı çalışma sonrası, camide yaklaşık 50 yıl esaslı bir restorasyona ihtiyaç duyulmayacağını düşündüklerini kaydetti.