Haber61/Haber Servisi - Levent Ustabaşı


Rize’de Artvin’de HESlere karşı açılan davalar sürerken bir acı görüntü Trabzon’dan geldi. 

Arsin Gümüşhane sınırına yakın bölgede bulunan Santa Yolu üzerindeki Yanbolu Deresi kurudu. HESler az olan suyu daha fazla enerji için bentlerde ve tünellerde biriktirmesiyle can suyu da komple kesildi. 
Susuz kalan kısımda yaşayan tüm canlılar telef oldu.  Uzmanlar bunu ,’Denetimsizliğin sonu’ olarak yorumladı.

Gümüşhane Valiliği daha önce buradaki HESleri durdurma kararı almıştı. Lakin bu karara uyulmadığını belirten çevredeki vatandaşlar da tepkili.. 

Vadi üzerinde 7 HES projesi olduğu öğrenilirken Taşköprü yakınındaki ve Trabzon sınırlarındaki 2 HES’in çalıştığı, diğerlerinin ise yapıldığı ifade edildi.

KTÜ Deniz Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi ve Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Derneği Başkanı Yrd. Doç. Dr Coşkun Erüz de şunları söyledi: “35 km’si Trabzon sınırlarında 33km si Gümüşhane sınırlarında olan  Yanbolu Çayı ve SANTA Trabzon ve Gümüşhane Turizminin  gün yüzüne çıkarılmayı bekleyen hazinesi. Havza  11 i sağlam 22  taş kemer köprüsü, 300 ün üzerinde tarihi ev  ve konağı, 10  bölgeye özgü işlemelerle süslü camisi, endemik ve nesli tehlikede balık türlerini barındırması dolaysı ile suyunun mutlaka kontrol altında olması gereken Yanbolu çayı ve doğallığını koruyabilmiş yamaçları ve yamaçlara yerleşmiş tarihi köyleri ile  ile birlikte  bölge turizminde adı önde giden tarihi yerleşimi Santa’yı bünyesinde barındırıyor ( Osmanlı döneminde kurulmuş bir madenci ve derbentçi köyü olan Santa ;  7’si yayla 5 i orman içi 12 mahallesi olan kiliseleri, taş çeşmeleri ve restore edilerek turizme kazandırılmayı bekleyen 300 e yakın tarihi eve sahip) Vadi ve santa ortak akla, tüm kurum ve kuruluşların, öncelik vadideki yaşayan insanların ihtiyaçları olmak üzere  Turizm ve turizme zarar vermeyecek diğer yatırımlara konu edilecek bir palanlamaya tab tutularak yatırıma konu edilmeli. Her su akan yere HES, her ev görülen yere 3-5km yol, her dere kenarı tarlaya Dere ıslahı yapılarak vadinin  ve derenin doğal  ekolojik yapısı ve peyzaj bütünlüğü tahrip edilmemeli. Çok ve herşeyi bilen amirler değil işini iyi bilen ve amirlere doğru ve sürdürülebilir geleceği planlayan projeler üreten uzmanlar tarafından planlama ve ona göre karar verme süreçleri uygulanmalı  . HESlerle Dere ıslahı ve stant şekle  bağlanmış yol çalışmaları ile Yanbolu vadisi ve Santa tarihi yerleşimine hizmet edelim derken eldeki potansiyel değerler yok edilmemeli. Başka vadilerde yapılan hatalar br vadidede geçici karlar ve  başarılara kurban edilmemeli.”