Tüm dünyayı etkisi altına alan ve gittikçe artan vakalarla gündeme gelen corona virüs salgını Çin'in Xi'an kentinde karantina uygulamasının kaldırılmasının ardından yoğun boşanma taleplerini gündeme getirdi. Boşanma talepleriyle ilgili kurumun yetkililerinin yaptığı açıklamaya göre, boşanma randevuları 4 Mart'ta üst limite ulaştı. Uzmanlar boşanma talebinde görülen ani artışı, "Yaklaşık iki ay boyunca karantina altında yaşayan çiftler arasında şiddetli geçimsizlik baş gösteriyor" ifadeleriyle yorumladı. Peki, Türkiye'de de böyle bir durumun gündeme gelmesi söz konusu mu? Psikiyatrist - Psikoterapist Dr. Rıdvan Güney ve Avukat Yaşar Öksüz konuyla ilgili soruları yanıtladı

Corona virüs nedeniyle can kaybının son olarak 3 bin 213'e yükseldiği Çin'de on milyonlarca kişinin evlerinde karantina altında alınmasının sonucu hesaplara katılmayan bir neden oluşturdu. Sokağa çıkma yasağının büyük oranda kalkmasıyla, resmi dairelere rekor düzeyde boşanma talebi yapıldı. Bu sebeple karantina altındaki çiftlerde boşanma patlaması yaşanıyor. Uzmanlar boşanma talebinde görülen ani artışı, "Yaklaşık iki ay boyunca karantina altında yaşayan çiftler arasında şiddetli geçimsizlik baş gösteriyor" ifadeleriyle yorumladı. Resmi rakamlara göre corona virüsün merkez üssü Hubei eyaletinde Şubat 2020'de rapor edilen aile içi şiddet, geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 300 artış gösterdi. Diğer yandan, salgın öncesi boşanmayı planlayan ancak karantinadan dolayı bunu gerçekleştiremeyen çiftlerin de karantina sonrası başvuru yaptığına dikkat çekiliyor.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca yeni tip corona virüse (Kovid-19) ilişkin, şu ana kadar Türkiye'de toplam vaka sayısının 18 olduğunu bildirdi. Peki, Türkiye'de böyle bir durumun gündeme gelmesi söz konusu olabilir mi? Psikiyatrist-Psikoterapist Dr. Rıdvan Güney ve Avukat Yaşar Öksüz konuyla ilgili soruları yanıtladı. 

-Psikiyatrist - Psikoterapist Dr. Rıdvan GÜNEY 

Corona virüs, kadın-erkek ilişkilerini nasıl etkiliyor?

31 Aralık 2019 tarihinde Çin’de 11 milyon nüfuslu Wuhan şehrinden bildirilen ilk hastadan bu yana; dünyada, bugün itibari ile dünyada 5372 insan hayatını kaybetti. coronavirüs salgını; insanların yaşamlarını birçok yönden, altüst etti.  İnsanın ilk ve en önemli önceliği, hayatta kalmaktır. Böyle düşünüldüğünde, insanların kendilerini korumaları doğaldır. Hastalık taşıma riski olan birisiyle etkileşimde olmak; aynı zamanda ölüm riskiyle etkileşimde olmak anlamına gelir, doğal olarak insanlar her türlü yakın ilişkiden kaçınacaklardır. Bununla birlikte; sokağa, toplu yerlere giden, maske takmayan kişi, yakın ilişkilerde de dışlanacaktır. Bu kişiyle aynı evi paylaşmak bile, riskinden dolayı sorun olacaktır. Aynı zamanda bir evde, dar bir alanda, sokağa çıkmadan uzun zaman geçirmek de kişileri zorluyor.    

Bu virüs sebebiyle insanlar neden boşanmak istiyor?

Aileden birisi hasta olduğunda diğerlerinin yaşamını da riske etmiş oluyor.. Dolayısıyla eş bile olsa onu hayatından çıkarmak, ölüm riskini de hayatından çıkarmak anlamına geliyor. Riskli davranan kişiden kurtulmanın bir yolu da boşanmaktır. Bunun dışında uzun süren karantina veya evden çıkmama durumları da çiftin yaşamını olumsuz etkiliyor. En sevdiğiniz kişi de olsa dar alanda uzun vakit geçirdiğinizde birbirinin hatalarını, eksik taraflarını daha fazla görmeye başlarsınız. Ona tahammülünüz azalır. Bu da boşanma açısından önemli bir risk oluşturur.

Uzun süre karantina altında kaldığımız partnerimizle ilişkiyi canlı tutabilmek için neler yapabiliriz?

Eğer aynı evde uzun bir zaman geçirmek durumunda kalırsanız evde farklı şeylerle uğraşmak ilişkiyi korur. Zaten uzun bir vakit beraber olacaklardır. Örneğin; birisi televizyon seyrederken diğeri evde bir tamiratla uğraşırsa birbirlerine alan açarlar. İlişkilerinde nefes alma fırsatı bulurlar. Böyle dönemlerde aynı şeylerle uğraşmak; aynı anda televizyon seyretmek gibi durumlardan uzak durulmalıdır. Farklı ilgi alanları, konuşulacak konuları artırır. Çifti, birbirlerinin davranışlarına odaklanmaktan korur. Ortak bir şeyler yapılacaksa daha çok eğlenceli şeyler tercih edilmeli. Cinsellik dahil birbirlerini iyi hissettirecek her eylem, kişilerin ilişkilerini canlı tutmakta faydalıdır. Hatta bazı cinsellik ile ilgili internet siteleri, karantina ülkelerindekilere bedava üyelik veriyorlar. Yaşam, bir şekliyle mutlaka devam ediyor.      

Çiftlerden biri bu hastalığa yakalanırsa diğeri nasıl davranmalı ve ilişkisini nasıl yönlendirmeli?

Neredeyse tüm internet sitelerinde coronadan korunmakla ilgili tedbirler anlatılıyor. Çiftin bir tanesi hastalığa yakalanması durumunda diğeri bu tedbirleri mutlaka uygulamalı. Bunun dışında hemen her hastalıkta olduğu gibi eşin diğerinin yanında olduğunu, sonuna kadar mücadeleye yardım edeceğini söylemesi ve öyle davranması önemlidir. Tabii ki bulaşıcı bir hastalık için bu kolay değil. Ancak fiziksel destek kada sevgi ve ruhsal destek, hastalıkla mücadelede moral kazandırır. Umarım bu karanlık günleri, ölümler yaşanmadan atlatırız.

Peki bu süreç hukuki açıdan nasıl ilerliyor? Konuyla ilgili Avukat Yaşar Öksüz tüm süreçle ilgili bilgiler verdi:

Eğer ülkemizde corona virüs yüzünden boşanmak isteyenler olursa başvurma gerekçesi olarak nelerin sunmaları gerekir?

Ülkemizde boşanmaya karar verilebilmesi için kural olarak karşı tarafın kusurlu olması gerekir. Bu sebeple eşlerden birisinin corona virüs hastalığına yakalanması, tek başına boşanmaya neden olmaz. Zira bu durumda kural olarak hastalığa yakalanan eşin kusurundan söz edilemez. Ancak corona virüs hastalığına yakalanan eşin, hastalığın tedavisi için üzerine düşen karantina ve benzeri tedavilerden kaçınması boşanma nedenidir. Bu durumda hasta olmayan eş, diğer tarafın tedavi için gerekli özeni göstermediğini ve bu durumun da kendi sağlığını tehlikeye attığını gerekçe göstererek boşanma davası açabilir. Corona virüs hastalığına yakalanan eş ise, hastalığı süresince eşinin yanında olmadığını ve tedavi için gereken özeni göstermediğini gerekçe göstererek boşanma davası açabilir.

Bu konuyla ilgili hukuki süreç nasıl ilerliyor?

Corona virüs sebebiyle boşanma davası, eşlerden birisinin ikamet ettiği veya ortak konutun bulunduğu aile mahkemesinde açılabilir. Hasta olmayan eş tarafından açılacak boşanma davasında diğer eşin corona virüs hastalığına yakalandığı ve tedavi için sorumluluklarını yerine getirmediği ispat edilmeli. Hastalığa yakalanan eş tarafından açılacak boşanma davasında ise hastalık süresince eşinin tedavi için gereken özeni göstermediği kanıtlanmalı. Bu hususlar sağlık raporları, tanık anlatımları, taraflar arasındaki mesajlaşmalar ve benzeri delillerle ispatlanabilir. Taraflarca sunulacak deliller ve dinlenecek tanıkların beyanlarıyla boşanmaya karar verilmesi mümkündür.
GÜLŞAH KARAMAN - PEMBENAR ÖZEL