Trabzon şehir merkezinde kış mevsiminin gelmesiyle birlikte ev ve işyerlerinde ısınma amaçlı kullanılan başta kömür olmak üzere katı yakıtlardan kaynaklanan hava kirliliği, özellikle sabah ve akşam saatlerinde etkili oluyor.

Kentte hava kirliliği oranlarının üst seviyelerde seyrettiği belirtilirken, bunda soba ve kaloriferlerin kurallarına uygun bir şekilde yakılmamasının etkili olduğu dile getiriliyor. Uzmanlar, doğru yakma tekniklerine riayet edilmesi durumunda ısınmadan kaynaklanan ve kış mevsiminde artış gösteren hava kirliliğinin büyük ölçüde önüne geçilebileceğini ifade ediyor. Hava kirliliğinin insan sağlığı üzerinde olumsuz etkileri bulunduğunu belirten doktorlar ise solunum yolu ve kalp rahatsızlığı bulunanlarla, çocuk ve yaşlıların kirliliğin yoğun olduğu saatlerde dışarıda kalmamasını tavsiye ediyor.


TRABZON TÜRKİYE'DE 2. DERECEDE KİRLİ İLLER ARASINDA YER ALIYOR
Trabzon'un, hava kirliliği açısından Türkiye'de 2. derece kirli iller arasında yer aldığı belirtildi. Trabzon Çevre ve Orman İl Müdürlüğü'nden edinilen bilgiye göre, Trabzon hava kirliliği açısından Türkiye'de 2. derece kirli iller kapsamında yer alıyor.

İlin coğrafi ve topografik yapısı, çarpık kentleşme ve il merkezinde yeterli yeşil alanın olmaması hava kirliliğinin başlıca nedenleri arasında gösteriliyor.
Hava kirliliğini ortadan kaldıracak doğal hava koridorlarının kapatılmasından dolayı Trabzon halkı sağlık açısından tehdit altında bulunuyor.
Özellikle kış aylarında ve hava sirkülasyonunun olmadığı dönemlerde, sabah 09.00-11.00 ile 15.00-18.00 saatleri arasında hava kirliliği yoğun olarak yaşanıyor.

Şehirde Zağnos ve Tabakhane Vadileri'nin yeşil alana dönüştürülmesi projeleri önem arzediyor.

İl genelinde yakıt olarak kullanılan fındık kabuğu ise havaya bıraktığı partiküller ve duman nedeniyle çevreyi olumsuz yönde etkiliyor. Azotoksit ve kükürtdioksit gibi gazların havadaki oranı tehlikeli ölçülerde bulunmazken, şehirde yakılan kömürün Türkiye'de yakılan en kaliteli kömürler arasında bulunduğu kaydedildi. Trabzon'da özellikle Rusya'dan ithal edilen kömür yakılıyor.

HAVA KİRLİLİĞİ TRABZONLUYU ÖLDÜRÜYOR
Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız Trabzon Çevre Girişimcileri Derneği Başkanı Mustafa Yazıcı, hava kirliliğinin Trabzon'u, Trabzonluyu öldürdüğünü ifade etti.

Yazıcı yaptığı açıklamada, “Ülkemizin en büyük sorunlarından biri olan hava kirliliğini kış aylarında daha yoğun bir şekilde yaşıyoruz. Çözüm ortaklığı olarak zaman zaman belediye, makine odaları ile iş birliği yapılarak kalorifercileri eğiterek çözüm için adım atılıyor ama bu yeterli değil. Trabzon'daki hava kirliliğinin en önemli sebeplerinden biri kömür kullanımı.
Zaman zaman kalitesiz kömürün piyasaya girmesi sağlığı olumsuz yönde etkiliyor.

Dünya sağlık örgütünün değerlerine baktığımız zaman bu değerler Trabzon'da 7–8 kat fazla. Bunu gözlemlemek de çok basit yüksek bir yerden baktığınızda rahatlıkla o kirlilik sahasını görebilirsiniz. Bu olumsuzluk giderilmeli. Hava kirliliğine etki eden kömürün dışında daha büyük etkenler de var. Taşıtların egzozundan çıkan zehirli gazlar da çok büyük faktördür. Bir başka seçenek olarak Trabzon'un imar yapısı çok bozuk. Trabzon'da 3 cadde beliriyor. Gazipaşa Caddesi, Cumhuriyet Caddesi ve Atapark'ta Reşadiye caddesi bu üç caddenin dışında bu hava sirkülâsyonunu önleyecek başka cadde de yok. Bir de şehrin önündeki yüksek yapılaşmalar hava kirlenmesine neden oluyor. İmar konusunda yetkili olan arkadaşların bu konulara çok dikkat etmesi gerekir. Yapılması gereken şeylerin başında kalitesiz yakıtlardan kurtulmak gerekir. Kalorifer yakıcıları eğitilmeli burada belediyeye nasıl iş düşüyorsa aynı şekilde apartman yöneticisine de iş düşüyor. Denetim mekanizması eksik. Eğitim veriliyor ama denetim yapılmadığı için yine başa dönülüyor” dedi.

GÜNEŞE ÇIKILMADIĞI GİBİ ZEHİRE DE ÇIKLIMASIN
Belediyenin anons yapması gerektiğini ifade eden Mustafa Yazıcı, “Nasıl yazın şu saatlerde dışarıya çıkmayın diye uyarılıyorsa kışında uyarılmalı. Yaşlılar, hastalar, astımlılar sonuçları gerçekten kötü olabiliyor. Kışın hastaneye gittiğimiz zaman astım hastalarının hava kirliliği sebebiyle hastaneler daha bir yoğun oluyor. Farkındaysanız her türlü rahatsızlık kışın daha çok ortaya çıkıyor. O saatler yaşam değil ölüm saatleri oldu. Trabzon en büyük kirli illerden bir tanesi. Bu konuda herkese büyük görevler düşüyor. denetim mekanizması yaşama geçirilmeli. İşte insanların bir umudu doğalgaz gelirse bu kirlilikten kurtuluruz. Fakat doğalgazda havayı kirletir sadece kömür kadar etkili olmaz. Tek çözüm alternatif enerji kaynaklarıdır. Rüzgar ve güneş enerjisi. Bu kaynaklar hem enerji yapmamızı hem de kirlilikten kurtulmayı açığa çıkaracaktır. Rüzgar ve güneş enerjisi şart Avrupa ülkeleri buna yönelmiştir. Türkiye çok rüzgarlı bir ülke olmasına rağmen rüzgar enerjisini kullanmıyor. Bu konuda yapıcı kalıcı çözüm noktası rüzgar ve güneş enerjisini kullanmaktır” dedi.

GÖRÜNMEYEN CANAVAR TAŞITLAR
Taşıtların çok ciddi zehirlemeye yol açtığını ifade eden Mustafa Yazıcı, “Onlarda doğalgaz gibi görünmüyor ama çok ciddi zehirlenmelere yol açıyor. Yapılması gereken başlıca iş kurşunlu benzinin yasaklanması. Daha sonra araç trafiği azaltılmalı. Çok fazla araç var öyle an geliyor ki gideceğiniz yere yürüyerek daha hızlı gidiyorsunuz. Toplu taşımacılığa gidilmeli. Metropol şehirler de daha çok görülen tramvaylarla toplu taşımacılık Trabzon'da da yapılmalı. Belediyenin de raylı sistem girişimi var, umarım sözde kalmaz. Biz çevre kültürcü olarak her zaman desteği olacağız. Yardımı da onlara yapmaya hazırız. Trabzon'da bir dönemki taksiler kaldırılıp minibüslerle toplu taşımacılığa geçildi. Bunu çok desteklemiştik ama durum şu anda içler acısı. Görüyoruz ki yanlış yaptık. Minibüslerin şehri daha çok kirlettiğini ve görüntü kirliliğine de sebep olduğunu görüyoruz” dedi.

HAVADAN ÖNEMLİ İÇTİĞİMİZ SU
Su kirliliğinin de önemli bir sorun olduğunu ifade eden Mustafa Yazıcı, “Değerlendirmeye alındığında Trabzon içme suyunu Değirmendere ve Galyan'dan alıyor. Ama iki yerin hali de ortada. Bütün çirkinlikleri çıplak gözle görebiliyorsunuz. Trabzon halkı temiz su için Değirmendere havzasını halka açmalı. İkinci etken Galyan barajı hayat bulduğu zaman kent halkı daha temiz su içecekmiş. Galyan barajından madenler çıkarılıyor. Temiz su içmek için bu maden çıkarılmasına son verilmeli. Böyle devam ederse kente ileriki zamanlar da verilecek suyun sağlıklı olacağına inanmıyorum. Baraj koruma altına alınmalı, sit alanı ilan edilmeli. Sular kesildiğinde herkes görüyor. Musluğu ilk açtığınızda klor, pas, çamur akıyor. Siz suyu ne kadar temiz verirseniz verin alt yapıda kaynağındaki o su muhakkak kirlidir. Kentin alt yapıları değiştirilmelidir. Hem yerel hem de merkezi hükümetlere büyük görevler düşüyor. Önümüz seçim. Adaylar neler yapacağını söyleyecekler. Sivil toplum örgütleri, siyasiler, basın bu sorunları öne çıkarmalı” dedi.