Avrasya Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Fatma Söylemez, son yılların en büyük hastalığı akciğer kanserinin sigara içende de içmeyende de olabileceğini söyledi. Söylemez , konu ile ilgili yaptığı açıklamada ailesinde kanser öyküsü bulunan herkesin kanser tanı merkezlerinde test  yaptırmaları gerektiğini belirtti.

 

Söylemez sözlerine şöyle devam etti.  Akciğer kanseri dahil olmak üzere kanserde  genlerin rolü olduğu biliniyor, tabi dış faktörlerde var. Neden akciğer kanserine ayrı bir önem veriyoruz çünkü akciğer kanserinde sigara gibi çok kullanımı yaygın bir etken var. Günümüzün belki de en büyük hastalığı.

 

Bağımlılığının etkisi çok büyük ama şöylede bir gerçek var herkesin eminim vardır etrafında ben hayatım da hiç sigara ağzıma koymadım diyen bir insan akciğer kanseri olabiliyor ya da bir insan günde iki paket sigara içiyor ama akciğer kanserine yakalanmıyor. Bu araştırıldığı zaman bende bu araştıranlardan birtanesiyim, vücudumuzda bazı genlerin sigara ile ilişkili olarak insanları kansere yönlendirdiğini ya da yönlendirmediğini kendim tespit ettim buda nasıl oluyoraslında bizim vücudumuz kendini her türlü zararlı etkiye karşı koruyacak sisteme sahip hepimizde var bu sistemler.

 

Bu sistemin yaptığı iş sigaranın içinde bir sürü etken maddesi var kanserojendir birçoğu da sigarada dahil olmak üzere  vücuda giren her türlü yabancı zararlı maddeyi zararsız hale getirip boşaltmasını atılmasını sağlayan bir sistem. Ama bu sistem herkeste aynıçalışmayabiliyor.Diğer sistemler gibi bu sistemlerde genler tarafından kontrol ediliyor.Eğer sizin bu sistemle ilgili genlerinizde bozukluk varsa bu su anlama gelir siz hiç sigara içmiyorsunuzdur pasif içicisinizdir yani bir şekilde soluyorsunuzdur ama o az miktarda dumanı nikotini içindeki zararlı maddeyi vücut atamıyor demektir.Buda sizin kansere yatkınlığınızı gösteren bir bulgu olabilir.Kanser vücuttaki birikimlerle oluşur.

 

Böyle bir insan sigara içilen ortamlarda bulunduğu takdirde kansere yakalanabilir.Bu illa yüzde yüz yakalanacağı anlamına gelmez.Kanser tek faktörlü bir olay değil çok faktörlü bir olaydır.Bu genlerinde bir bozukluk varsa düzenli kontrole gitmesi gerekir.Öte yandan bir  insan daçok sigara içiyordur ama genleri çok iyi çalışıyordur,bu insanın akciğer kanseri olmaması gibi bir ihtimalde sözkonusudur.Gen tedavisi çalışmaları halen yapılıyor ama böyle çok somut bir şey elde edilmiş değildir.Belki ilerde oluşacaktır.Kişi bu genlerinde bozukluk olduğunu görüp sistemini düzelttirdiğinde  riskini yüzde doksan olan riskini yüzde kırklara indirebilecektir.Ama bu henüz mümkün değildir.Sigara bulunan ortamlarda hiç bulunmamak en iyi tedavilerden biridir.

 

Özellikle kanser vakasının çok rastlandığı bu bölge insanına erken tanının önemini tekrar hatırlatmak istiyorum.Bilimin imkanlarından faydalanın erken tanı zaten kanserde ne kadar önemli olduğunu bilmeyen yok ailesinde kanser öyküsü olanlar bu testleri yaptırsınlar.