Ağrı’dan yardıma koşan UMKE timinin başındaki Dr. Ekin Taşatan’ın anlattıkları tüyler ürpertti: “Bir delikten 20 yaşındaki hemşireye ulaştık. Kolu sıkışmış ve kanıyordu. Çok çaba harcadık olmadı. Kritiğe girince kolunu kesmek zorunda kaldık.”

Van’ı yerle bir eden depremin olmasından sonra kısa sürede enkaz alanına Türkiye’nin dört bir yanından kurtarma ekipleri ulaştı. Yardıma koşan yaklaşık 200 kurtarma ekibi arasında Sivil Savunma, Kızılay, Türkiye Taş Kömürü İşletmesi, TSK Deprem Taburu, AKUT, MAY,GESOTİM, GEA, UMEK, Koç Topluluğu ve Arçelik Arama Kurtarma ekipleri dikkat çekti. Bu ekipler saatlerce durup dinlenmeden çalıştı. Onlarca kişiyi enkaz altından sağ çıkarmayı başardı. 14 aylık bir bebeği kurtararak tüm Türkiye’ye umut oldular, kimi zaman ise 50 saatin üstünde enkazda kalan ve umut kesilenleri kurtararak hayata tekrar ‘merhaba’ demesini sağladılar. İşte bu ekipler ve onların hikayeleri...

En kritik karar

Bölgedeki kurtarma ekiplerinden biri Ağrı UMKE. Doktor, teknisyen, hemşire gibi profesyonellerden oluşuyor. Ağrı’dan gelen UMKE depremin ikinci günü sıradışı bir kurtarma operasyonuna imza attı. Timin lideri doktor Ekin Taşatan ve ekibi Van’a ilk ulaşan ekiplerden. Depremden hemen sonra başladıkları kurtarma çalışmaları sırasında saatlerce süren uğraştan sonra enkaz altından bir hemşireyi kurtardılar. Enkaz altında yaşamla-ölüm arasındaki mücadeleyi Taşatan şöyle anlattı: “İhbar üzerine söz konusu enkaza geldik. Bir delikten ilerleyerek 20 yaşındaki hemşireye ulaştık. Kolu sıkışmış ve kanıyordu. Diğer kolu da yara almıştı. Öncek kurtarmak için epey çaba harcadık ama sağlık durumu kötüye gitmeye başladı. Çünkü ‘crush’ sendromu yaşıyordu. Bunun anlamı da şudur, ezik ya da yaralanma sonucu doku kana karışır. Kana karışmasıyla birlikte de böbrek yetmezliğine yol açar ve yaralı hayatını kaybeder. Değerleri düşünce mecburen kolunu kesmek kararını aldık.”

‘Bırakın öleyim’

Taşatan, kesmek için önce enkazlarda kesim işlemini yapmaya yarayan spiral’i kullandıklarını belirterek şöyle devam etti: “Genel aneztezi yapma imkanımız yoktu. Bu yüzden lokal aneztezi yaptık. Bir de sakinleştirici ilaç verdik. Ancak lokal aneztezi olduğu için hissediyordu. Hatta bir ara beni bırakın öleyim dedi. Ama yapmadık. Zaten kolunu ampute edeceğimizi de söyleyemedik. O zaman enkaz altından çıkarmak imkansız hale gelecekti. Önce enkazı kesmede kullanılan spiral adlı kesiciyi kullandık. Ama alan dar olduğu için önce benim parmağım kırıldı başka bir arkadaşımın ise eli kesildi. Öyle olunca yanımızdaki kasatura ile ampute işlemini tamamladık. Zaten kolu kırık olduğu için kesim olunca hemen çıkarttık. Çıkarttıktan sonra bize teşekkür etti. Ancak diğer kolu da iyi durumda değildi. Onun da ampute olacağını tahmin ediyorum. Bu operasyonu ise 5 kişilik arkadaşımla gerçekleştirdik.”

Dünyada ilk medikal kurtarma ekibi

UMKE (Ulusal Medikal Kurtarma Ekipleri) dünyada ilk kez bir deprem ülkesi olan Türkiye’de kuruldu. Gönüllülük esasına dayalı olan bu sistemde sağlık sektöründe çalışan doktorlar, acil tıp teknisyenleri, ebeler ve hemşireler gibi sağlık çalışanları yer alıyor. Acil durumlarda afet durumlarında çalıştıkları işlerini bırakarak ekipleriyle birlikte afet bölgesine giden gönüllülerin görevi enkaz altına kalarak yaralanan kişilere ilk müdaheleyi yapmak. Sivil savunma ve kurtarma ekipleri enkazda yaptıkları çalışmalarda bir yaralının yerini belirledikleri sırada görev UMKE gönüllürine devrediyor.