Uçak tek başınaydı

Türk radarları uçağın izini en son 7 bin feet yani 2 bin 300 metrede tespit edebildi. Uçak, bu izlerin alınmasından kısa bir süre sonra radardan kayboldu.

Normalde av/av önleme veya bombardıman uçuşlarında en az iki uçak 'kol' olarak adlandırılan uçuş formasyonunda birlikte uçuyor. Keşif uçakları ise göreve tek başlarına gidebiliyor.

YALNIZ, SİLAHSIZ VE KORKUSUZ

Halen Eskişehir'de 113'üncü ve Malatya/Erhaç'taki 173'üncü Filolarda görev yapan keşif amaçlı RF-4E'ler Türk Hava Kuvvetleri'ndeki sloganı; 'Yalnız, silahsız ve korkusuz.'

Türk Hava Kuvvetleri'nin envanterine 1980'de girmeye başlayan F-4E Phantom uçaklarının keşif modeli RF-4E'ler, S-87B, KA-56E ve KA-91B ıslak film kameralarının yanı sıra AN/AAD-5 IR olarak adlandırılan ısı hassasiyetine sahip özel kameralarıyla fotoğraf çekiyor. Uçak üssüne döndükten sonra negatifler yıkanarak değerlendirme yapılıyor.

Uzaktan gerçekleştirilen yüksek irtifa çekimlerinde ise KS-146B LOROP (Uzun Menzilli Elektro-Optik Yansal Fotoğraf) cihazları kullanılıyor. Dışardan bakıldığında sistem gövde altında taşınan harici yakıt tankına benziyor. LOROP, yüksek irtifadan yaklaşık 100 kilometre menzile kadar fotoğraf çekebiliyor.

Ancak uzmanlar, RF-4E'nin alçaktan uçması nedeniyle uçakta LOROP cihazı bulunmadığı, fotoğraf çekim işlemini burunda yer alan kameralarla yaptığı tahmin ediyor.

CEVAP BEKLEYEN SORULAR

* Suriye Hava Sahası'na neden girildi?: Bölgede giderek artan askeri hareketliliği ve İsrail-Kıbrıs Rum Kesimi'nin petrol arama çalışmalarını takip etmek için bölgeye Türk Hava Kuvvetleri zaman zaman keşif uçuşları yapıyor. Ancak düşürülen uçak Suriye hava sahasına girildi mi, girdiyse neden girdi?

* Pilotlar, radar kilitlemesinden haberdar mıydı?: RF-4E'lerin hizmet ömürlerinin 2020 yılına kadar uzatılması için uçaklar modernize edilmişti. Yerden atılan füze veya radar takipli uçaksavarların sinyallerini alan Aselsan kuruluşu olan Mikes tarafından geliştirilen ALQ-178V(5)+ 'Elektronik Harp Kendini Koruma Sistemi' takılmıştı. Pilotların Suriye hava savunma birimlerinin saldırısına karşılık ikaz aldı mı?

* Düşürme operasyonunda Ruslar var mı?: Suriye 2007'de İsrail uçaklarının sınır ihlali sonrasında hava savunma sistemlerine büyük önem vermişti. Mevcut SA serisi hava savunma füzelerine ek olarak ZSU-23-4 Silka ve 36 adet Pantsir S1E füzeleri satın alınmıştı. Akıllara bölgede radar üssü açan Ruslar'ın Suriyelilerle ortak çalıp çalışmadıklarını getiriyor.

Ankara'da Peş peşe kritik görüşmeler

Başbakanlık Resmi Konutu’nda başlayan görüşme öncesinde Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Hulusi Akar ve MİT Müsteşarı Hakan Fidan ile Dışişleri Konutu’nda bir araya geldi. Yaklaşık 2 saat süren Davutoğlu başkanlığındaki güvenlik zirvesinde Hatay’ın güneybatısında Suriye tarafından düşürülen askeri uçakla ilgili değerlendirmeler masaya yatırıldı.

Zirvede, dün Başbakanlık’ta güvenlik zirvesinde alınan kararların uygulanması çerçevesinde gerek devam eden arama kurtarma çalışmaları, gerek bundan sonra atılacak adımlar hakkında bilgi alışverişi yapıldığı kaydedildi.

Bu toplantının sona ermesinin ardından Başbakan Erdoğan Keçiören’deki evinden ayrılarak Başbakanlık Resmi Konutu’na geldi. Erdoğan’ın ardından Dışişleri Bakanı Davutoğlu da Başbakanlık Resmi Konutu’na geldi. Erdoğan Davutoğlu görüşmesinde Dışişleri Bakanlığı’nda yapılan toplantının değerlendirildiği belirtiliyor.

AÇIKLAMA YARINA BIRAKILDI

Türkiye'nin adeta nefesini tutarak beklediği görüşmenin ardından yapılacak açıklama yarına bırakıldı. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun Genelkurmay ikinci başkanı ve MİT Müsteşarından aldığı bilgileri Başbakan Erdoğan'la paylaşmasının ardından açıklamanın

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu tarafından yarın saat 10.30'da yapılacağı belirtildi.

Almanya : Büyük endişe içerisindeyiz

Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle, Bangladeş'in başkenti Dakka ziyareti sırasında yaptığı açıklamada, olayın tam olarak araştırılmasını isteyerek, "Büyük endişe içerisindeyim. Zaten gergin olan bir durumun daha fazla tırmanmaması için her şeyin yapılması lazım" dedi.

Uçağı Rusya'mı vurdu

Uçağın hava sahasını ihlal ettiği iddiasıyla Suriye Hava Savunma Sistemi tarafından uçaksavar ateşi ile düşürüldüğü söylenirken, ateşin Lazkiye yakınlarında bulunan Rusya'ya ait Tartus Üssü'nden açıldığı da konuşuluyor.

Lazkiye'deki Rus üssü

RUSYA'nın iki dış deniz üssünden birisi Ukrayna'nın Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin Akyar Limanı'ndaki Karadeniz Filosu'na ait büyük üs, diğeri de Suriye'deki Tartus Limanı'nda bulunan lojistik ve bakım üssü. Suriye'nin Lazkiye'den sonra ikinci büyük ve önemli limanı olan Tartus'ta da Suriye hükümeti ile Rusya, 2005 yılında yenilenen bir anlaşma yaptı.

Suriye'nin, dağılan Sovyetler Birliği'ne olan 13.4 milyar dolarlık borcunun yüzde 73'ünün silinmesi karşılığında Rusya'ya Tartus'u kullanmaya devam etme hakkı tanıdı. Bu anlaşma Suriye'ye Rusya'dan silah alımına devam etmesinin yolunu da açtı.

Tartus, Rusya'nın Karadeniz Filosu'na bağlı bir üs. Burada birisi halen çalışır durumda 3 yüzer dok bulunuyor. Bunlara ilaveten üste yine yüzer bir tamir bakım atölyesi, depolama tesisleri, Rus personel için barakalar ve diğer unsurlar da var. Rusya, 2009'dan bu yana üssü yenileme çalışmaları yürütüyor, bu çerçevede liman derinliğini artırmaya çalışıyor. Bunda da daha büyük gemilerin üssü kullanabilmeleri amaçladığı ileri sürülüyor.

Rusya'nın zaman zaman Tartus'a savaş ve lojistik gemileri gönderdiği de biliniyor.

Jeti vuran uçaksavar Rus yapımı

İsrail haber sitesi DebkaFile'a göre jetimizi düşüren silah; Rus yapımı otomatik güdümlü, orta menzilli Buk-M2 adında bir uçaksavar. Kullanımı oldukça karmaşık olan bu silahın, Suriye ordusuna henüz geçen haftalarda teslim edildiğinden silahı kullanmakla görevli askeri personelin gerekli eğitiminin tamamlamadığı ve bu yüzden Rus yetkilerinden yardım almış olabileceği iddia ediliyor.

İsrail haber sitesinin tarafından ileri sürülen dikkat çekici bir başka iddia ise uçakların modernizasyonu hakkında. Askeri uzmanlar, Mavi Marmara gemisi saldırısı sonrası Türkiye-İsrail arasındaki askeri modernizasyon anlaşmalarının askıya alınması nedeniyle donanımı güncellenemeyen İsrail yapımı F-4 model Türk jetinin, Rus uçaksavarı için kolay hedef haline geldiğini öne sürdü.

Batılı askeri kaynakların onayladığı bir başka iddiada ise Türk jetinin düşürülmesinde Moskova ve Şam'ın ortak hareket ettiği dile getiriliyor. Buna göre; Türk jetinin, Rusya'nın Esad rejimine yaptığı askeri yardımların gözetlenmesini engellemek için düşürüldüğü söyleniyor.

Suriye'den açıklama

Suriye Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cihad Makdissi, RF-4E tipi keşif uçağının düşürülmesinin bir kaza olduğunu, kesinlikle bir saldırı olmadığını söyledi.

Soruları yanıtlayan Makdissi, "Şu an için önemli olan şu ki, Türk ve Suriyeli deniz yetkilileri pilotları bulmak için birlikte çalışıyor. Umarım pilotları en kısa zamanda buluruz ve bu olayın üstesinden geliriz. Şuna dikkat edilmeli, Türkiye'ye karşı herhangi bir düşmanlık yoktu, sadece egemenliğimiz için savunmada bulunuldu... Bu bir kaza, kesinlikle saldırı değil" dedi.

Makdissi, olayın Suriye'nin hava sahası içinde meydana geldiğini ve uçağın enkazının da kendi karasularında bulunduğu için Türkiye ile koordineli arama çabaları yürüttüklerini ifade etti.

Makdissi, dün gece ordu sözcüsünün yapmış olduğu açıklamayı anımsatarak, savunma amaçlı ateş açıldığını ve uçak düşürüldükten sonra bunun Türk uçağı olduğunun anlaşıldığını vurguladı.

Makdissi'nin sözleri, Suriye'den dün yaşanan olayla ilgili şu ana kadar gelen ikinci resmi açıklama oldu. Dün gece geç saatlerde de Suriye ordu sözcüsü bir açıklama yaparak, uçak vurulduktan sonra Türk uçağı olduğunun anlaşıldığını söylemişti.

Suriyeli yetkililer, bunun kasıtlı bir saldırı olmadığını ısrarla vurgulayarak, gerilimin dozunu düşürmeye çalışıyor.

Türk Dış İşlerin'den açıklama

Dışişleri Bakanlığı, Suriye'nin düşürdüğü jette bulunan 2 pilotla ilgili açıklama yaptı.

Yapılan açıklamada 'Uçağın yeri belirlendi, pilotlara ulaşılamadı.' dendi.

Suriye tarafından düşürülen keşif uçağının pilotlarından birinin yüzbaşı Erkan Erton olduğu öne sürüldü. Diğer pilotun ise teğmen rütbesinde olduğu bildirildi. Dışişlerinde saat 16.00'da yapılan açıklamada pilotların hala bulunamadığı belirtildi.

Başbakan Dış işleriyle görüşüyor

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile görüşüyor. Başbakan Erdoğan, dün gece gerçekleştirilen güvenlik toplantısının ardından bugün öğle saatlerine kadar Keçiören'deki konutunda çalıştı. Daha sonra, Başbakanlık Resmi Konutu'na geçen Erdoğan, burada Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile bir araya geldi.

Davutoğlu, Başbakan Erdoğan ile görüşmesinden önce Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Hulusi Akar ve MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ın katıldığı bir toplantı gerçekleştirmişti.

İki Uçak iddiası

Yunanistan'ın strateji ve savunma yayını yapan haber siteleri, 'Türkiye'nin Suriye 'den şamar gibi bir cevap aldığını' savundu. Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanan Ege'deki it dalaşlarını hatırlatan onealert.gr ve defencenet.gr siteleri, Yunanistan'ı aynısını Ege'de yapmadığı için eleştiren tahrik içerikli yorumlara yer verdi.

"İKİNCİ UÇAK, HAFİF VURULMASINA RAĞMEN KURTULDU"

Defencenet.gr'ın Rusya kaynaklarına dayandırdığını iddia ettiği haberine göre olay sırasında daha yüksekten uçan ikinci uçak kaçmayı başardı. Kaçan savaş uçağı, eşinin vurulduğunu görür görmez manevra yaptı ve ana merminin şok dalgasından hafif vurularak kaçmayı başardı. Kurtulan uçak, daha sonra hava sahasından çıktı. Bu bilginin Kıbrıs (Rum) radarları tarafından da tespit edildiğini savunan site, RF-4E tipi iki uçağın bölgede bulunduğunun görüldüğünü savundu.

"S-300 VURDU" İDDİASI

Türk uçağının Rus yapımı S-300 PMU2 tipi hava savunma sistemi ile vurulduğu belirtilen aynı haberlerde, Suriye bolca övüldü.