Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu’na sunulan araştırma, Türkiye’de kaç bin kadının kuması olduğunu ortaya koydu. 5 milyon 439 bin kadının çocuk yaşta evlendiğini ve 2 milyon kadın için de başlık parası istendiğini ortaya çıktı.

Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü’nden Dr. İlknur Yüksel Kaptanoğlu ile Doç. Dr. Banu Ergöçmen, “Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliğinin Kadınlar Üzerinde Oluşturduğu Baskılara Örnekler: Erken Evlilik, Başlık Parası ve Erkek Çocuk Tercihi” adlı araştırmalarını TBMM Kadın-Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu bünyesinde “geleneksel evlilikleri” araştırmak amacıyla oluşturulan alt komisyona sundu. Araştırmada yer alan tespitler özetle şöyle:

Erkek çocuk olmayınca...

* Erkek çocuk sahibi olmama kumalığı tetikliyor. 186 bin 782 kadının kuması bulunuyor. Kumalığın en yaygın olduğu bölgeler Doğu, Orta, Kuzey, Güney ve Batı bölgeleri.

Çocuk yaşta evlilik

* 18 yaşında ve daha altında genç evlilik oranı yüzde 39.7. Çocuk yaşta evlenen kadın sayısı 5 milyon 439 milyon 367. Erken evlilikler genç kadınların eğitimden erken ayrılmalarına, işgücüne katılma olasılıklarının azalmasına, daha fazla baskı ve şiddete maruz kalmalarına, sağlıklarının olumsuz yönde etkilenmesine neden oluyor. Türkiye’de hiç evlenmeyen kadın sayısı (15-49 yaş arası) 13 milyon 701 bin 178. Eşler arasındaki ortalama yaş farkı 4.2 yıl. Erkekler daha büyük.

Dini nikâh yaygın

* Sadece dini nikâhla evli olan kadın sayısı 452 bin 139. Bu evlilik yine eğitimi olmayan veya ilkokul mezunları arasında yaygın. Dini nikâhın en yaygın olduğu bölge ise Ortadoğu Anadolu Bölgesi oldu. Bunu, Güneydoğu Anadolu ve Kuzeydoğu Anadolu bölgeleri takip etti.

Evlilik kararını ailesi veriyor

* Evlilik kararını ailesinin verdiği kadın sayısı  7 milyon 170 bin 423. Başlık parası verildiği belirlenen kadın sayısı 2 milyon 1686 kadın. Başlık parası alınması eğitimi olmayan veya ilkokul mezunlarına sıklıkla görülüyor. Bölgelere göre başlık parası sıralaması; yüzde 50 ile Ortadoğu Anadolu, yüzde 47 ile Kuzeydoğu Anadolu yüzde 32 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi şeklinde sıralanıyor.

Akraba evliliğine devam

* Birinci derecede akrabayla evliliklerin oranı yüzde 12.4. Bu şekilde evlenenlerin sayısı ise 1 milyon 700 bin 62 kadın. Akraba evliliklerinin en çok görüldüğü bölge ise yüzde 29 ile Güneydoğu Anadolu. İkincisi sırada yüzde 22 ile Ortadoğu Anadolu, üçüncü sırada yüzde 18 ile Kuzeydoğu Anadolu bölgeleri yer alıyor.

‘ZORLA EVLİLİK ENGELLENMELİ’

Türkiye’de “erkek çocuk sahibi olmak daha çok itibar kazandırır” ifadesine katılma oranı yüzde 29. Bu fikre sahip olanlar yüzde 56 oranla Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi’nde yaşıyor. Bunu, yüzde 38 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi yüzde 33 ile İstanbul takip ediyor. Dr. Kaptanoğlu ile Doç. Dr. Ergöçmen, TBMM’ye sunumlarında çözüm önerileri ve öncelik alanlarına yer verirken, “Erken evlilik, zorla evlilik, başlık parası, çok eşlilik, berdel ve kumalık engellenmeli” dedi.