Afşin-Elbistan Termik Santralleri bölgesinde 2011 Şubat ayında yaşanan göçük, yükselen bir grafik gösteren Türkiye’nin enerji politikasına darbe vurdu. Dışa bağımlılığı azaltma yönünde projeler üreten Enerji ve Tabii kaynaklar Bakanlığı, göçük nedeniyle üretilemeyen enerji için farklı kaynaklara yönelmek durumunda kaldı.

Ayrıca, iki santralin kömür ihtiyacını karşılamak için yoğun bir çalışma içerisine giren Afşin Elbistan Linyitleri İşletmesi'nde (AEL) çalışmalarda tıkanma yaşanıyor. 2011 yılı Şubat ayı içerisinde Afşin-Elbistan B Termik Santrali’ne kömür temin edilen ve özel bir şirket tarafından işletilen Çöllolar Kömür Havzası’nda iki ayrı göçük yaşandı. İlk göçükte bir işçi hayatını kaybederken, 4 gün sonra yaşanan ikinci göçük çok daha geniş boyutluydu ve bu nedenle daha fazla can kaybı yaşandı. 10 işçi toprak altında kalırken, ancak bir işçinin cansız bedenine ulaşıldı. Aradan 3 yıl geçti, üretim yapılamayan Çöllolar Kömür Havzası, devletin üzerine daha fazla yük binmesine neden oldu. Göçük nedeniyle mahkeme sürüyor ve hukuki süreç devam ettiği için bölgede kömür çıkarma çalışmalarına henüz onay verilmedi. Göçük, ilk etapta sadece bölgesel zarar vermişti ancak yaşanan aksaklıklar ve sistemin devre dışı kalması, dışa bağımlı enerji üretimine sıcak bakmayan ve yerel kaynakları daha fazla kullanmayı planlayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nı da zora soktu.

İKİ SANTRAL TEK HAVZADAN BESLENİNCE

Üretim zararı devasa boyutlarda hesaplarken, bir anda iki santrali besleme görevi AEL işletmesine verildi. Rezerv hesabını tek santrale göre yapan ve çalışma sistematiğini buna göre ayarlayan işletme, ülkenin enerji ihtiyacına cevap verebilmek adına iki katı üretim yaptı ve yaklaşık 3 yılda rezervi azalttı. Kışla köyde kömür üretim çalışmaları, yer altı suyu seviyesinin yükselmesi ve rezervlerdeki azalma dolayısıyla durma noktasına geldi. Bölgede bir de yer altı suyu oranındaki yükselme ortaya çıkınca Elektrik Üretim A.Ş’nin (EÜAŞ) danışman üniversiteleri, çalışmalara bu haliyle devam edilemeyeceği ve yeni bir göçük riskinin göze alınmaması kararını yetkililere iletti. Şimdi bölgede dev bagerler yer altı suyu seviyesinin düşmesini bekliyor. Ayrıca, jeolojik açıdan inceleme çalışmaları titizlikle devam ediyor.

ÇÖLLOLAR’DA BAŞA DÖNÜLDÜ

EÜAŞ Genel Müdürü Halil Alış, Çöllolar ile ilgili hukuki sürecin devam ettiğini kaydetti ve bölgede kömür çıkarma çalışmasının yapılmadığını kaydetti. Alış, “Çöllolar kömür havzasında yaşanan göçük sonrası o bölgeden elde etmeyi planladığımız enerjiyi farklı kaynaklardan elde etme arayışına yöneldik. Bu durumda doğalgaz alternatiflerden biri oldu. Göçük sonrası tüm yük AEL’e yüklenince bu bölgede de bir süre sonra sıkıntılar ortaya çıktı. Belirlenen rezerv kısa sürede tükendi. Şu an Çöllolar bölgesinde susuzlaştırma çalışması sürüyor. Bu bölgede başa dönüldü. Yeni bir proje sunuldu. Onun üzerinde çalışılıyor.” şeklinde konuştu.