Dünya bor rezervlerinin yüzde 73’üne sahip olan Türkiye, bu stratejik üründen nihayet para kazanmaya başladı. Eti Maden bor satışından son 5 yılda 2.6 milyar lira kâr elde etti. Bu kârın 1.8 milyar lirasını Hazine’ye aktardı.
Vatan'dan Ufuk Şancı'nın haberine göre, Türkiye cam sanayinden, deterjana, seramikten havacılık ve uzay sanayine kadar çok geniş bir alanda kullanılan bor madenlerinin yüzde 73.5’una sahip. Kaynaklarını uzun yıllar boyunca verimli bir şekilde kullanamayan Türkiye, son yıllarda yaptığı hamlelerle bu tabloyu tamamen değiştirdi. Bor madenlerinin tek işletmecisi Eti Maden, izlediği akılcı strateji ile önce üretimde dünya lideri oldu. Ardında da fiyatlar üzerinde belirleyici konuma geldi. Şimdi bu stratejinin meyvelerini topluyor.
Son 5 yılda kârını 4 kat artıran kamu şirketi, bu süreçte vergiler hariç Hazine’ye tam 1.8 milyar lira aktardı. Aynı dönemde Eti Maden şirketin gelirleri 322 milyon dolardan 822 milyon dolara yükseldi.
Şirketin yakaladığı yüksek karlılığının arkasında iki faktör yatıyor.
Üretim 2.1 milyona çıktı
Bunlardan ilki üretim ve pazarlama alanında izlenen akılcı strateji. Bor fiyatlarının oluşumunda etkili olan küresel maden devi Rio Tinto ile ciddi bir mücadeleye giren rezervlerin de sağladığı güçle önce pazarın üretim lideri hemen ardında da fiyatlar üzerinde belirleyici konuma geldi. 2002 yılında 436 bin ton olan toplam üretimi 2012 sonunda 2.1 milyon tona çıkardı.
Asya devlerinin gözdesi
2005 yılında dünya üretim liginin şampiyonu haline gelen Eti Maden, iki sene sonra yine ezberbozan bir hamle yaptı.
Geleneksel pazarlar Avrupa ve Amerika’nın yerine pazarlama faaliyetlerinde yükselen güç Asya’yı öne çıkarmaya başladı. Bölgeden gelen güçlü talep sayesinde bu tablo kısa zamanda değişti. 2010’dan itibaren Asya Bölgesi, Avrupa’nın yerini aldı. Şu anda toplam ihracatının yüzde 59’unu Asya Bölgesi’ne yapan Eti Maden’in son yıllardaki yeni gözdesi ise Ortadoğu ve Afrika.
Eti Maden’in hedefi 2023 yılında bor ihracatından 2.5 milyar dolar gelir elde etmek. Bunun için de gereken yatırımlar süratle hayata geçiriliyor.